Łoś, Aniela

Aniela Łoś

pseud. Krystyna

Dane osobowe
Nazwisko panieńskie:Dziewulska
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:kobieta
Data urodzenia: 1916-06-20
Miejsce urodzenia:Kraków
Data śmierci:2004-01-10
Miejsce śmierci:
Miejsce pochówku:
Rodzice
Imię ojca:Władysław
Imię matki:Jadwiga
Nazwisko panieńskie matki:Malinowska
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

W 1939 r. ukończyła Wydział Matematyczno-Przyrodniczy na Uniwersytecie Stefana Batorego.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:

Po studiach podejmuje pracę w  Katedrze Astronomii USB

Po zamknięciu Uniwersytetu pracuje w Obserwatorium Astronomicznym

W czasie wojny:
Po wojnie:

Po repatriacji osiedla się w Warszawie i pracuje Instytucie Meteorologi i Hydrologi a później w Instytucie Geofizyki PAN. uzyskując tytuł doktorski.

Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Bierze udział w Tajnym Nauczaniu

Włącza się w działalność konspiracyjną współpracując z białostocką AK

W październiku 1942 r. zaprzysiężona jako łączniczka  III oddziału Sztabu Okręgu Wileńkiego

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:

Kierowniczka sekretariatu i łączności wewnętrznej szefa sztabu Okręgu Wileńskiego AK.

Oddział względnie pion organizacyjny:
Okręg:Okręg Wilno, Okręg Białystok
Przydział: Okręg Wilno AK (1942-1944)
Sztab Okręgu AK Wilno
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:
Udział w akcji "Burza"
Opis działań:
Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

Aresztowana 17 października 1944 przez NKWD. Po długim śledztwie skazana na 11 lat odbywania kary w łagrach Prawieniszki, Komi, Gorojewie. Do Polski powróciła 12.1955 roku.

Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa
Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Krzyż Walecznych

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (26.06.1944 r.)

Krzyż Armii Krajowej

Medal Wojska

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:

Napisała wspomnienia w dwóch książkach które m.in. opisują losy kobiet zesłanych na Syberię.

Konwój strzela bez uprzedzenia: Polki w więzieniach i łagrach sowieckich (1944-1956), Dziewulska-Łosiowa, Aniela, Białystok, Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Filia Uniwersytetu Warszawskiego, 1994 (Białyst)

Mówią, o Panie żeś nas upokorzył… Dziewulska-Łosiowa, Aniela, Białystok, Zakład Teorii i Antropologii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej. Filia Uniwersytetu Warszawskiego, 1997

 

Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:

Jest autorem wiele prac z zakresu astronomii. Jest m.in. autorką książki Ozon w atmosferze

Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Dziewulska-Łosiowa Aniela, [w:] Encyklopedia Ziemi Wileńskiej. Wileński słownik biograficzny, t. 1, (red.) Dubowik H., Malinowski L.J., Bydgoszcz 2008, s. 105;

Łączniczki okręgu wileńsko-nowogródzkiego AK: wspomnienia, informacje biograficzne : zebrał i opracował Leszek Jan Malinowski, Bydgoszcz 2001, s. 78-99;

BN, Zakład Rękopisów, sygn. akc. 11577, maszynopis, A. Kokociński, Wspomnienia z lat 1939-1965 (więzienie w Wilnie i obozy w ZSRR), k. 24;

Rychter J., Spis dowódców ZWZ-AK, (bdmw), rękopis w zbiorach MAK;

Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej, t. 2, (red.) Malinowski J., Bydgoszcz 1995, s. 70-72;

ŚZŻAK Okręg Nowogródek (Warszawa), teczka Weryfikacji Odznaczeń Bojowych żołnierzy Konfederacji Narodu (UBK), Okręg Nowogródzki i Okręg Wileński;

Tomkiewicz M., Więzienie na Łukiszkach w Wilnie 1939-1953, Warszawa 2018, s. 373;

„Wileńskie Rozmaitości”, 2004, nr 2 (82), s. 23.

Ikonografia
Ewentualne uwagi

Była córka profesora Władysława Dziewulskiego, który był rektorem Uniwersytetu Stefana Batorego oraz dyrektorem Obserwatorium Astronomicznego.

Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?