Józef Czekan
pseud. Vis [Wis]
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1922-05-01 |
| Miejsce urodzenia: | Miejszule, pow. Brasław |
| Data śmierci: | 2013-06-20 |
| Miejsce śmierci: | Kętrzyn |
| Miejsce pochówku: | |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Michał |
| Imię matki: | Stanisława |
| Nazwisko panieńskie matki: | Kiezik |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | plutonowy |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Ukończył szkołę powszechną oraz średnią w Brasławiu. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | Pracował w lasach hrabiego Platera. |
| Po wojnie: | Zatrudniony w Leśnictwie Ryczyn nieopodal Góry Śląskiej. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | Harcerz i członek POW. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | Założyciel i wieloletni prezes oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Kętrzynie. Członek Krajowego Stowarzyszenia Brasławian. |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | ŚZŻAK |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | Od 1939 r. działacz konspiracyjny. Zajmował się m.in. zdobywaniem broni i amunicji. |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | W 1942 r. wstąpił do „Wachlarza”, gdzie służył w 8 plutonie osłonowym. Uczestniczył w akcjach sabotażowych na obszarze wschodniej Białorusi, jak zrywanie mostów i wysadzanie niemieckich pociągów. Następnie żołnierz 23 Brasławskiej Brygady AK, 1 pluton, 4 kompania. Brał udział w akcjach m.in. w Rymszanach. Zdołał uniknąć rozbrojenia. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | 1942-00-00 - 1944-07-00 |
| Pełnione funkcje: | Drużynowy w 1 plutonie brygady. |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | 1 WB AK/23 WB AK, 1 plut., 4 komp. Wachlarz |
| Okręg: | Okręg Wilno |
| Przydział: | Wileńskie Brygady Armii Krajowej |
| 1 Wileńska Brygada Armii Krajowej, 23 Brasławska Brygada Armii Krajowej | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | Po rozbrojeniu brygady zgłosił się do komendanta obwodu Michała Białokura „Lecha”. Ów zlecił mu zadanie udzielania pomocy ukrywającym się żołnierzom AK i polskiej ludności na Brasławszczyźnie. Po zakończeniu wojny zorganizował biuro ewakuacyjne do środkowej Polski. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | Wziął udział w operacji „Ostra Brama”, walcząc w szeregach 2 Zgrupowania „Węgielnego”. Awansowany wówczas na plutonowego. |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | porucznik Waldemar Bocian „Żaba” – dowódca 4 kompanii w 23 Brygadzie |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Aresztowany przez UB. Wobec odmowy współpracy ze służbami, na podstawie sfabrykowanych dowodów został umieszczony na 5,5 roku w więzieniu we Wronkach koło Poznania. |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | Czekan J., Historia powiatu Brasławskiego XX stulecia, Kętrzyn 2001. Czekan J., Życie Akowca, Bydgoszcz 1995. Jak wygląda Ameryka – rękopis |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/618.61.48; Informacje nadesłane drogą mailową przez wnuka Józefa; Józef Czekan Brasławianin [online:] https://braslawszczyzna.wordpress.com/2013/06/24/jozef-czekan-braslawianin-1922-2013/, dostęp 26.11.2022; Malinowski L. J., 1 Wileńska Brygada AK „Juranda”. Relacje żołnierzy, wspomnienia dowódców, Warszawa-Kraków 2014, s. 432; Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej. Bydgoszcz 1995. T 3, s. 49-50; „Wileńskie Rozmaitości”, 1999, nr 4 (54), s. 49-50. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
