Okulicki, Leopold

Leopold Okulicki

pseud. Jan, Kobr, Kula, Mrówka, Niedźwiadek, Sęp, Termit

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:Jan Mrówka, Johann Müller, Leopold Miller
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1898-11-12
Miejsce urodzenia:Bratucice
Data śmierci:1946-12-24
Miejsce śmierci:Moskwa
Miejsce pochówku:
Rodzice
Imię ojca:Błażej
Imię matki:Anna
Nazwisko panieńskie matki:Korcyl
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: podpułkownik
Data: 1936-03-19
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: generał brygady
Data: 1944-05-22
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

Ukończył szkołę powszechną w Okulicach. Następnie uczęszczał do gimnazjum w pobliskiej Bochni.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:

15.06.1915 r. wstąpił do Legionów Polskich. Przydzielono go do 3 Pułku Piechoty Legionów II Brygady. Z powodu poparcia, którego udzielił Józefowi Piłsudskiemu w czasie kryzysu przysięgowego, został wysłany na front włoski jako żołnierz austriackiego 93 Pułku Piechoty. 1.11.1918 r. sformował pluton złożony z uczniów gimnazjalnych w Bochni i wyruszył z nim pod Lwów. Pluton ten następnie wszedł w skład 4 Pułku Piechoty Legionów. Jako żołnierz 4 Pułku Piechoty Legionów walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu wojny pozostał w szeregach pułku, obejmując funkcję dowódcy jednej z kompanii. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Wojskowej objął stanowisko kierownika referatu mobilizacyjnego w Dowództwie Okręgu Korpusu w Grodnie. Od 21.04.1930 do 10.07.1931 r. był dowódcą batalionu 75 Pułku Piechoty w Rybniku. Następnie wykładał taktykę broni połączonych w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Od 21.04.1934 do 20.09.1935 r. był szefem sztabu 13 Dywizji Piechoty. Następnie rozpoczął służbę w Sztabie Głównym jako szef Wydziału “Wschód” w Oddziale III. Od 1.04.1939 r. sprawował funkcję szefa Wydziału Sytuacyjnego i zastępcy szefa Oddziału III.

W czasie wojny:

W czasie kampanii wrześniowej brał udział w obronie Warszawy jako szef sztabu odcinka Warszawa-Zachód. Od 18.09.1939 r. był dowódcą zgrupowania na Woli. Po zawarciu układu Sikorski-Majski został zwolniony z więzienia (12.08.1941 r) i objął stanowisko szefa sztabu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. 21.03.1942 r. został wyznaczony na dowódcę 7 Dywizji Piechoty formowanej w Kermine w Uzbekistanie. 1.10.1943 r. został organizatorem i komendantem bazy nr 10 w Ostuni koło Bari we Włoszech.

Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:

W 05.1913 r. wstąpił do Związku Strzeleckiego w Bochni.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:

Był jednym z założycieli Służby Zwycięstwu Polski. Został zaprzysiężony na członka tej organizacji już 28.09.1939 r. Od 10.1939 r. był wojewódzkim dowódcą SZP w Łodzi.

Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Od 10.1940 roku próbował stworzyć struktury organizacyjne ZWZ we Lwowie. Na stanowisku komendanta ZWZ na Obszar Lwowski, został zatwierdzony przez Naczelnego Wodza Władysława Sikorskiego dopiero 10.02.1941 roku, już po aresztowaniu przez NKWD.

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:1940-10-00 - 22-01-1941
Pełnione funkcje:

Komendant ZWZ na obszarze okupacji sowieckiej z siedzibą we Lwowie

Oddział względnie pion organizacyjny:
Okręg:Okręg Lwów
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:

Po przemianowaniu SZP na ZWZ został pełniącym obowiązki komendanta Okręgu Łódzkiego. Postępująca dekonspiracja zmusiła go do ucieczki. Oficjalnie ze stanowiska został odwołany 15.08.1940 roku.

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:1939-11-00 - 1940-08-15
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:
Udział w akcji "Burza"
Opis działań:
Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:

 

 

 

Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

W nocy z 21 na 22.01.1941 r. został aresztowany przez NKWD. Przesłuchujący go szef NKWD na terenie Ukrainy Iwan Sierow zaproponował mu dalsze dowodzenie ZWZ na obszarze sowieckiej okupacji, lecz pod kontrolą NKWD. W związku z odmową Okulicki został przewieziony do Moskwy i osadzony w więzieniu na Łubiance, a następnie, w 04.1941, w Lefortowie. 12.08.1941 r., po zawarciu układu Sikorski-Majski, zwolniono go z więzienia.

27.03.1945 r. aresztowano go w Pruszkowie. Wraz z piętnastoma innymi przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego został przewieziony do Moskwy i osadzony w więzieniu na Łubiance. Na tzw. procesie szesnastu, który miał miejsce od 18 do 21.06.1945 r., został skazany na dziesięć lat więzienia. Okulicki zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach 24.12.1946 r. w więzieniu na Łubiance w Moskwie. Według relacji Adama Bienia, który przebywał w sąsiedniej celi, Okulicki został zamordowany po uprzednim wydaniu na niego wyroku śmierci.

Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa
Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Order Orła Białego (pośmiertnie – 1995)

Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1939)

Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944)

Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)

Krzyż Niepodległości (1932)

Krzyż Walecznych (1921, 1922, 1922, 1944)

Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,

Krzyż Armii Krajowej (pośmiertnie – 1967)

Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-192

Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Srebrny Medal Waleczności (1917 – odznaczenie austro-węgierskie)

Gwiazda Wytrwałości (pośmiertnie – 1985)

Legia Zasługi II klasy (pośmiertnie – 1984)

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Fundacja CDCN, Wykaz fotografii i filmów ze zbioru Jerzego Węgierskiego dotyczących organizacji konspiracyjnych okresu wojny i okupacji na terenie Małopolski Wschodniej, nr 0054;

Mazur G., Węgierski J., Konspiracja lwowska 1939-1944: słownik biograficzny, Katowice 1997, s. 140-142;

Polskie podziemie na terenach Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi w latach 1939-1941, Warszawa- Moskwa, wybór i oprac. nauk. Zuzanna Gajowniczek et al, Warszawa – Moskwa 2001, s. 15, 21, 463, 479, 505, 557, 565, 599, 663, 665, 671, 723, 1129, 1135-1153, 1167, 1169, 1173, 1177, 1187, 1189, 1193, 1209, 1213,;

Węgierski J., Komendy Lwowskiego Obszaru i Okręgu Armii Krajowej 1941-1944, Kraków 1997, s. 12-14, 18, 55, 154, 170, 262;

Węgierski J., Obsada osobowa lwowskiego obszaru SZP-ZWZ-AK-NIE w latach 1939-1945, Kraków 2000, s. 29.

Ikonografia
Ewentualne uwagi

Od 1922 r. był żonaty z Władysławą z d. Jabłońską. Ich syn Zbigniew 8.08.1944 roku poległ pod Osimo koło Ankony jako żołnierz 1 pułku artylerii II Korpusu.

Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?