Anna Grzywacz
pseud. Dana
| Dane osobowe | |
| Nazwisko panieńskie: | Szyszko |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Anna Norska córka Justyna (na zesłaniu) |
| Płeć: | kobieta |
| Data urodzenia: | 1923-03-10 |
| Miejsce urodzenia: | Biała |
| Data śmierci: | 2023-08-02 |
| Miejsce śmierci: | Warszawie |
| Miejsce pochówku: | Cmentarz Powązkowski w Warszawie; kwatera D22, rząd 12, grób 12 |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Józef |
| Imię matki: | Maria |
| Nazwisko panieńskie matki: | Newelska |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | Brała udział w Wojnie Obronnej 1939 r. jako harcerka w obronie przeciwlotniczej. |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | ŚZŻAK |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | Od września 1939 r. należała do Związku Wolnych Polaków do czasu rozwiązania organizacji. |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Działała w konspiracji wileńskiej. Potem walczyła w 1 Wileńskiej Brygadzie AK. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | 1944-07-00 - 1945-02-00 |
| Pełnione funkcje: | Sanitariuszka, łączniczka |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | 1 WB AK |
| Okręg: | Okręg Wilno |
| Przydział: | Wileńskie Brygady Armii Krajowej, Akcja „Burza” w Okręgu Wileńsko-Nowogródzkim AK |
| 1 Wileńska Brygada Armii Krajowej | |
| Zgrupowanie Bojowe nr 2 „Północ” | |
| 1 Wileńska Brygada Armii Krajowej | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | W lutym 1945 r. jako sanitariuszka oraz strzelec konny w oddziale Sergiusza Kościałkowskiego ps. Fakir. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | Zgrupowanie „Groma” w czasie operacji „Ostra Brama”. W czasie walk o Wilno była sanitariuszką w szpitalu polowym na Zwierzyńcu. |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | Jan Kazimierz Mackiewicz założyciel i komendant Związku Wolnych Polaków w Wilnie. |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | Jan Kazimierz Mackiewicz założyciel i komendant Związku Wolnych Polaków w Wilnie, rozstrzelany na Ponarach 12 maja 1942r. W organizacji aktywne były również jego siostra Maria Jadwiga i matka Jadwiga z d. Szyszko. Bernard Grzywacz – mąż, oficer AK. |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Po raz pierwszy aresztowana w maju 1941 r. razem z grupą młodzieży i osadzona w więzieniu w Starej Wilejce (znalazła się w marszu śmierci i brała udział w ekshumacji osób pomordowanych w więzieniu), wyszła po 22.06.1941 r. Ponownie aresztowana 23.02.1945 r. W 1945 roku spędziła 9 miesięcy w więzieniu Łukiszki w Wilnie, oraz w więzieniach Lubianka i Butyrki w Moskwie. Skazana na 20 lat katorgi. Wywieziona do łagrów. Wcielona została w Kałudze do Armii Czerwonej, 361 Pułk Zapasowy, odmówiła złożenia przysięgi. W grudniu 1945 r. wywieziona została do ZSRS do workuckich obozów pracy, gdzie pracowała w kopalni węgla, na budowach, w cegielni. Do Polski wróciła 24.11.1956 r. |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Krzyż Zasługi z Mieczami, Medal Wojska, Krzyż Armii Krajowej. |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | W 2022 roku Ośrodek Fundacji „KARTA” opublikował jej wspomnienia zatytułowane „Łagierniczka”, które wyszły we Włoszech w 2024 r. pod tytułem „La mia vita nel Gulag”. |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Baza Danych Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, [online:] https://armiakrajowa-lagiernicy.pl/baza-zolnierzy-lagiernikow/entry/67/ (dostęp 20.05.2020 r.); Informacje nadesłane drogą mailową przez panią Barbarę; Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej, t. 2, (red.) Malinowski J., Bydgoszcz 1995, s. 281. Spis Polaków, którzy spędzili lata po II wojnie światowej, na zasadzie sowieckich trybunałów wojennych w łagrach Workuty, nr 334, (bdmw), maszynopis w zbiorach Archiwum Muzeum Okręgu Wileńskiego AK „Wiano” w Łodzi; ŚZŻAK Okręg Dolnośląski, teczka osobowa Anny Grzywacz. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
