Zygmunt Augustowski
pseud. Hubert, Lanca, Ślepowron
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1915-01-01 |
Miejsce urodzenia: | Wilno |
Data śmierci: | 2008-03-20 |
Miejsce śmierci: | Warszawa |
Miejsce pochówku: | Cmentarz Wilanowski; Warszawa |
Rodzice | |
Imię ojca: | Witold |
Imię matki: | Alina |
Nazwisko panieńskie matki: | Kulesza |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | porucznik |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | 1924-1933 wileńskie Gimnazjum Ojców Jezuitów Szkoła Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, 1933 ukończona w stopni plutonowego Studia Prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | Przydzielony został do 7 szwadronu pionierów 3 Brygady Kawalerii. |
W czasie wojny: | Udział w wojnie obronnej Polski 1939 Służył w 1 Dywizji, będąc adiutantem dowódcy kawalerii dywizyjnej. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | Pracował jako radca prawny diecezji poznańskiej, był nestorem Korporacji Akademickiej Konwent Polonia. |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Konspiracja Obwodu Brasław. We 09.1940 r., wstąpił do ZWZ. Od 1942 r., działał w “Wachlarzu”. Od początku 1943 r., był dowódcą ośrodka dywersji nr 24 „Turmonty” – Komendy Okręgu Wilno AK, a od 01.1944 r., już w stopniu rotmistrza, był dowódcą Kedywu miasta Wilna. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | "Wachlarz", Kedyw |
Okręg: | Okręg Wilno |
Przydział: | Okręg Wilno AK (1942-1944), Akcja „Burza” w Okręgu Wileńsko-Nowogródzkim AK |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | Członek organizacji konspiracyjnej „NIE”, dowodził w ramach jej struktur oddziałem specjalnym, z którym przeszedł na tereny Wybrzeża. Po wyjściu z więzienia w Sopocie, organizował grupę wywiadowczą na polecenie Komendy Głównej WiN. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | Brał udział w operacji “Ostra Brama”. |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Aresztowany przez Niemców i internowany na Pomorzu Zachodnim do 06.1940 r. Z niewoli wykupiony przez rodzinę. |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | W 04.1945 r. po raz pierwszy aresztowany przez władze komunistyczne w Sopocie. Odbity po trzech miesiącach. Ponownie aresztowany w 1948 r., został skazany na 10 lat więzienia. Wyrok odbywał między innymi w warszawskim areszcie przy ul. Rakowieckiej. Zwolniony w 1956 r. |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Krzyż Virtuti Militari V klasy |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Chlebowski C., Saga o bohaterach.”Wachlarz”IX 1941–III 1943, Warszawa 2008, s. 134, 137, 139, 166, 218, 283; Fundacja Ośrodek Karta, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/618.38.22, s. 1; Inwentarz archiwalny. Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Bydgoszczy [1945] 1983–1990, [online:] https://inwentarz.ipn.gov.pl/advancedSearch?q=&typ=2&grupaAktotworcyId=3&aktotworcaId=3919 (dostęp 28.12.2019 r.); Lewandowski M., Kazimierz Pluta-Czachowski “Kuczaba”: działalność polityczna w latach 1957-1979, Warszawa 2017, s. 56-58; Niwiński P. Okręg Wileński AK w latach 1944–1948, Kraków–Warszawa, s. 513–514; Potocki M., Między Dźwiną a Wilią. Wspomnienia dowódcy Wileńskiego Zgrupowania nr 2 AK, Warszawa–Kraków 2015, s. 64; Wiąk W.J., Struktura organizacyjna Armii Krajowej, Warszawa 2003, s. 370; “Wileńskie Rozmaitości”, 1992, nr 5 (13), s. 8. Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmieście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 26. |
Ikonografia | Rokicki P. Ku Ostrej Bramie. Wileńska i nowogródzka Armia Krajowa w obronie ziemi ojczystej. Warszawa 2016 s. 394 Zdjęcie zbiorowe grupy osób weakukowanych z Wilna po 1945. Siedzi w drugim rzędzie. |
Ewentualne uwagi | Tajny współpracownik UB/SB o ps. “Mociński”, “Bross”. Został zwerbowany podczas pobytu w więzieniu w charakterze agenta celnego. Po wyjściu na wolność dalej współpracował z SB (do marca 1990). |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?