Wacław Beynar
pseud. Orszak, Śmiały, Wacek,
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Roman Daniszewski, Roman Daszewski, Filip Roland, Wacław Różański |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1914-11-19 |
| Miejsce urodzenia: | Korcze-Podhorowe |
| Data śmierci: | 1997-09-26 |
| Miejsce śmierci: | Sulechów |
| Miejsce pochówku: | cmentarz w Sulechowie |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Konstanty |
| Imię matki: | Emilia |
| Nazwisko panieńskie matki: | Misztowt |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | wachmistrz |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | podporucznik |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | W latach 1935-1936 służył w Wileńskiej Brygadzie Kawalerii, następnie przeniesiony do rezerwy. |
| W czasie wojny: | Wiosną 1943r. wstąpił do oddziału por. Antoniego Burzyńskiego “Kmicica”. |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | Po inwazji sowieckiej pracował jako robotnik. |
| Po wojnie: | |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | W latach 1935-1936 służył w Wileńskiej Brygadzie Kawalerii. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Był żołnierzem 5 Wileńskiej Brygady AK, gdzie został dowódcą drużyny, następnie radiotelegrafistą, kancelistą i łącznikiem dowódcy.Po rozpoczęciu przez sowietów likwidacji polskiej partyzantki przebijał się z oddziałem na Białostocczyznę. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | łącznik, kancelista, dowódca drużyny |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | 5 WB AK |
| Okręg: | Okręg Wilno |
| Przydział: | Wileńskie Brygady Armii Krajowej |
| 5 Wileńska Brygada Armii Krajowej | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | Po zakończeniu działań wojennych w Europie pojechał do Wilna po swoich braci z którymi ewakuował się Polski, gdzie kontynuował działalność partyzancką u boku mjr. Zygmunta Szendzielarza “Łupaszki”. Organizował drukarnię ulotek propagandowych 5 Wileńskiej Brygady AK. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | Brał udział w operacji “Ostra Brama”. |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | 9.04.1946 r. został zatrzymany przez milicjantów i przekazany Urzędowi Bezpieczeństwa. Podczas przesłuchania wskazał znanych mu partyzantów i został agentem o pseudonimie „Śmiały”. 24.04. został zwolniony z zadaniem odnalezienia i wskazania miejsca pobytu „Łupaszki”. Po zwolnieniu nie wykonał jednak powierzonego zadania i uciekł zacierając za sobą ślady, a po kilku tygodniach powrócił do miejsca postoju oddziału, gdzie złożył „Łupaszce” raport . Przedostał się na zachód składając raport o sytuacji w Polsce w sztabie 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Aresztowany ponownie 24.06.1948 r. w Gdyni. W czasie śledztwa bity i torturowany. Wyrokiem z 25.06.1949 r. został skazany na karę śmierci. 5.06. prezydent Bolesław Bierut ułaskawił Beynara i zamienił karę śmierci na karę dożywotniego więzienia, później zmienioną na 15 lat więzienia. |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Beynar W. U boku „Łupaszki”. Cz. I, II,III: Na Ziemi Wileńskiej (1914-1944). „Zeszyty Historyczne WiN-u”. nr 10, 11, 12. Grunt-Mejer Z., Przed “Łupaszką” u “Kmicica”. Wileńszczyzna 1943, Warszawa – Kraków 2015, s. 33, 230, 245, 248, 279-280. Niwiński P., Okręg Wileński SZP-ZWZ w latach 1939-1941 : próba syntezy, Pamięć i Sprawiedliwość 1/1, 2000, s. 73-108. Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmieście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 28-29. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
