Stanisław Wawrzyńczyk
pseud. Ligenza [Ligęza]
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Stanisław Makowski |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1908-11-09 |
| Miejsce urodzenia: | Dąbrowa Górnicza |
| Data śmierci: | 1994-10-28 |
| Miejsce śmierci: | Warszawa |
| Miejsce pochówku: | |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Antoni |
| Imię matki: | Antonina |
| Nazwisko panieńskie matki: | Ligenza |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Ukończył gimnazjum w Dąbrowie Górniczej. Następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kontynuował je na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie gdzie 27.06.1935 r. uzyskał stopień magistra filozofii na podstawie pracy: Zainteresowania naukowe i wyniki pracy studentów polonistyki, a w 1938 r. stopień doktora w zakresie psychologii i biologii za pracę: Reakcja paramecium caudatum na bodźce świetlne. Promotorem obydwu prac był prof. Tadeusz Czeżowski. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | Odbył służbę wojskową a latach 1929-30 w Szkole Podchorążych rezerwy w Cieszynie. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | Do 1939 r. był stypendystą Funduszu Kultury Narodowej w Zakładzie Biologii Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. |
| W czasie wojny: | Po wybuchu wojny pracował w Polskim Czerwonym Krzyżu. |
| Po wojnie: | W latach 1956-1957 kierował oddziałem neurologicznym szpitala w Żyrardowie. W 1958 r. założył Państwowe Sanatorium Neuropsychiatrii Dziecięcej w Garwolinie. Do 1966 r. był dyrektorem tego ośrodka. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | ŚZŻAK Okręg Nowogródek nr leg. 000163. |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Służył w oddziale partyzanckim “Longinga”, następnie zajmował się redakcją czasopism “Polska w walce”, “Jutro Polski”, a od 11 listopada 1942 r. “Świt Polski”. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | 1942-00-00 - 1944-00-00 |
| Pełnione funkcje: | Szef Oddziału VI (BIP) Okręgu AK Nowogródek od 1942 r. do 1944 r. |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | Oddział VI BIP Komendy Okręgu |
| Okręg: | Okręg Nowogródek |
| Przydział: | Okręg Nowogródek AK (1942-1944), Oddziały Partyzanckie |
| Komenda Okręgu Nowogródek AK | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | W 1940 roku został aresztowany przez NKWD. Przeszedł 9-miesięczne śledztwo. Uniknął wywózki. W 1944 roku został aresztowany ponownie. Skazano go na 10 lat łagrów. W latach 1945-1949 przebywał w obozie Suchobezwodnoje, a w latach 1950-1955 w Workucie, gdzie był ordynatorem oddziału neuropsychiatrycznego. Do Polski wrócił w 1955 r. |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | W 1966 r. zwolniony z pracy z przyczyn politycznych. W czasie pobytu w Wiedniu w 1966 r. nawiązał kontakt z Radiem Wolna Europa, za co w 1967 r. został zatrzymany przez agentów kontrwywiadu PRL w Budapeszcie i odesłany do kraju. |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (26.06.1944 r.) |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/ 618.40.11; Krajewski K., “Szlakiem Narbutta”, Warszawa 2015, s. 12, 15-18, 21-25, 28, 29, 33, 34, 41, 45; Krajewski K., Armia Krajowa na ziemi nowogródzkiej [w:] Armia Krajowa. Rozwój organizacyjny, (red.) K. Komorowski, Warszawa 1996, s. 156, 158; Prawdzic-Szlaski “Prawdzic” J., Nowogródczyzna w walce 1940-1945, Londyn 1976, s. 55, 56, 179; Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej, t. 4, (red.) Malinowski J., Bydgoszcz 1995, s. 120; ŚZŻAK Okręg Nowogródek (Warszawa), teczka osobowa Stanisława Wawrzyńczyka; ŚZŻAK Okręg Nowogródek (Warszawa), teczka Weryfikacji Odznaczeń Bojowych żołnierzy Konfederacji Narodu (UBK), Okręg Nowogródzki i Okręg Wileński; Wawrzyńczyk Stanisław [w:] Encyklopedia Ziemi Wileńskiej. Wileński słownik biograficzny, t. 1, red. Dubowik H., Malinowski L.J., Bydgoszcz 2008, s. 559; Wiąk W.J., Struktura organizacyjna Armii Krajowej 1939-1944, Warszawa 2003, s. 324; “Wileńskie Rozmaitości”, 2007, nr 3 (102), s. 120. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
