Janson, Feliks

Feliks Janson

pseud. Carmen, Eter, Julek, Julian, Kamil, Modrzew, Nawar, Rajgras, Sylwa

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:Cyryl Janson
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1900-01-13
Miejsce urodzenia:Kuców
Data śmierci:1970-02-14
Miejsce śmierci:Sosnowiec
Miejsce pochówku: Cmentarz przy ul. Mireckiego w Sosnowcu
Rodzice
Imię ojca:Aleksander
Imię matki:Teofila
Nazwisko panieńskie matki:Zawadzka
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: major
Data: 1939-03-19
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: podpułkownik
Data: 1943-11-11
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

W 1917 ukończył 6 klasę gimnazjum realnego w Radomsku. W 1922 uzyskał maturę.

W latach 1922-1923 studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:

Był adiutantem batalionu w 79 pp w Białymstoku. Następnie wziął udział w wojnie z bolszewikami w 1920. Od 1922 służył w 12 pp w Wadowicach, gdzie był dowódcą plutonu i adiutantem batalionu. Od 1927 roku pełnił funkcję instruktora w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 5 w Łobzowie. Do roku 1929 był wykładowcą w Batalionie Podchorążych nr 6 we Lwowie. Wykładał również w Cieszynie, Zaleszczykach i Zambrowie. W latach 1932-1934 podjął studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.

W latach 1934 – 1935 był referentem w Oddziale I Sztabu Głównego Wojska Polskiego i pełnił funkcję oficera do spraw zbadania niemieckich możliwości mobilizacyjnych. W latach 1936 – 1939 był dowódcą kompanii w 3 Batalionie Strzelców w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Od 06 – 09.1939 był referentem mobilizacyjno-personalnym w Oddziale I Sztabu Głównego Wojska Polskiego.

W czasie wojny:

01.09.1939 roku został I Oficerem w Sztabie Obrony Lwowa. W dniach 6-22.09 brał udział w obronie Lwowa jako oficer operacyjny.

Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:
W czasie wojny:

Pracował w spółdzielni “Czuwaj” we Lwowie.

Po wojnie:

Od 01.09.1956 pracował do emerytury (1968) w “Mostostalu” jako zastępca kierownika zaopatrzenia.

Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Od 08.1941 utrzymywał kontakt z ZWZ. W 08.1942 został mianowany szefem Oddziału IV (kwatermistrzowskiego), uruchomił konspiracyjną produkcję granatów we Lwowie. W okresie 18.10.1943 – 28.07.1944 pełnił funkcję szefa sztabu Komendy Obszaru AK Lwów.

 

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:

Szef sztabu Komendy Obszaru, kwatermistrz Oddziału IV.

Oddział względnie pion organizacyjny:Komenda Obszaru nr 3
Okręg:Okręg Lwów
Przydział: Komenda Obszaru ZWZ-AK (1941-1944):
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:

Od 1.08.1944 do 19.02.1945 r. był komendantem Obszaru organizacji NIE we Lwowie utworzona z rozkazu komendanta głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego “Bora”. Organizację te przygotowano na wypadek drugiej okupacji rosyjskiej. Początkowo działała w Okręgu Lwów, a następnie w Okręgach Tarnopol i Stanisławów.

Udział w akcji "Burza"
Opis działań:
Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

Uciekł z niewoli sowieckiej i postarał się o uzyskanie wizy na wyjazd, lecz jego statek płynącym do Sztokholmu został zatrzymany przez niemiecki okręt. Dostał się na Pawiak, z którego został zwolniony.

Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

Po obronie Lwowa trafił do niewoli sowieckiej.

19.02.1945 został aresztowany przez NKWD. Do 9.05.1945 był więziony we Lwowie, następnie w Kijowie. Później przewieziono go do więzienia na Łubiance, dalej Butyrki. Ponownie został przewieziony do Kijowa, gdzie 12.01.1946 skazano go na 5 lat pracy w obozach. Karę odbywał w Charkowie, Dniepropietrowsku, Mordwińskiej. Zwolniony w 15.04.1950 przebywał na zesłaniu w Krasnojarskim Kraju. W 1954 roku, po zwolnieniu z zesłania, zamieszkał na wsi Las Rudnicki pod Wilnem. 23.03.1956 roku powrócił do Polski i zamieszkał w Będzinie.

Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa
Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Srebrny Krzyż Zasługi z 1936 r.,

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami z dn. 11.11.1943 r.

Wnioskowany do Krzyża Walecznych czterokrotnie oraz do Virtuti Militari 4 klasy.

 

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Balbus T., “Ostatni kapitanowie”. Epilog Komendy Obszaru Lwowskiego “Nie” ewakuowanej na ziemie zachodnie Polski, “Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 1/2, 2002, s. 158;

BJ, sekcja rękopisów, Archiwum Jerzego Polaczka, sygn. akc. 410/01, relacje i wspomnienia różnych osób, bs;

BJ, sekcja rękopisów, P. Woźniak, Z niw i ugorów mego życia, t. II, sygn. akc. 9/85, s. 210;

Fundacja CDCN, Wykaz fotografii i filmów ze zbioru Jerzego Węgierskiego dotyczących organizacji konspiracyjnych okresu wojny i okupacji na terenie Małopolski Wschodniej, nr 238;

Mazur G., Węgierski J., Konspiracja lwowska 1939-1944: słownik biograficzny, Katowice 1997, s. 85-86;

Markowski D. K., Lwów 1944, Warszawa 2021, s. 190, 201;

Pempel S., ZWZ-AK we Lwowie: 1939-1945, Warszawa 1990, s. 61, 84, 94, 125, 127;

Polaczek J., Zarys wspomnień z działalności w Ruchu Oporu grudzień 1975 r., (bdmw), rękopis w zbiorach BJ, sygn. Przyb 448/01 s. 18, 35;

Rychter J., Spis dowódców ZWZ-AK, (bdmw), rękopis w zbiorach MAK;

Słownik Biograficzny, Katowice 1997, s. 224;

Strokosz O., W Armii Krajowej z Zaolzia przez okupowany Lwów do III Rzeczypospolitej, oprac. Kwiek J., Kraków 1994, s. 28;

Tomaszewski B., Węgierski J.,  Zarys Historii Lwowskiego Obszaru ZWZ-AK, Warszawa 1987, s. 10, 14, 36;

“Wewnętrzny Biuletyn Informacyjny ŚZŻAK Obszaru Lwowskiego im. Orląt Lwowskich”, 2016, nr 26, s. 33;

Węgierski J., Armia Krajowa na południowych i wschodnich przedpolach Lwowa, Kraków 1994, s. 66, 280, 360, 369;

Węgierski J., Armia Krajowa na Zachód od Lwowa, Kraków 1993, s. 181;

Węgierski J., Armia Krajowa w okręgach Stanisławów i Tarnopol, Kraków 1996, s. 264;

Węgierski J., Armia Krajowa w Zagłębiu Naftowym i na Samborszczyźnie, Kraków 1993, s. 141, 148;

Węgierski J., Komendy Lwowskiego Obszaru i Okręgu Armii Krajowej 1941-1944, Kraków 1997, s. 48, 50, 75, 82, 100-101, 178, 193, 230, 232, 234, 240, 246, 248, 252, 412;

Węgierski J., Obsada osobowa lwowskiego obszaru SZP-ZWZ-AK-NIE w latach 1939-1945, Kraków 2000, s. 32, 39, 131;

Węgierski J., W lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, s. 27, 43, 50, 95, 115, 242, 245, 248.

Ikonografia
Ewentualne uwagi
Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?