Michał Jarosz
pseud. Orzeł
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1914-10-07 |
Miejsce urodzenia: | Grünburg/Austria |
Data śmierci: | 2001-01-14 |
Miejsce śmierci: | Wrocław |
Miejsce pochówku: | |
Rodzice | |
Imię ojca: | Michał |
Imię matki: | Marcela |
Nazwisko panieńskie matki: | Żuk |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | podchorąży |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | podporucznik |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Uczeń II Gimnazjum w Tarnopolu w latach 1929/30 – 1935/36. Maturę zdał dnia 23 maja 1936 r. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | Ukończył Kurs Podchorążych Rezerwy przy 12 Dywizji Piechoty, 54 Pułku Piechoty w Tarnopolu. |
W czasie wojny: | 01.09.1939 – 30.09.1939 – dowódca plutonu w 51 Pułku Piechoty w Brzeżanach. Raniony pod Brzeżanami, gdy oddziały 51 pp. chroniły Polaków przed Ukraińcami podczas trwania Wojny Obronnej. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | ŚZŻAK, Koło Kombatantów i Więźniów Politycznych. |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Zaprzysiężony w Zborowie i przydzielony do tamtejszej placówki na dowódcę plutonu Kedywu. W latach 1942-1944 zorganizował pluton AK, składający się z 4 drużyn, które stacjonowały w miejscowościach: Tustogłowy, Młynowce, Presowce, Zarudzie i Jarczowce. W tych miejscowościach również zorganizował samoobronę przed oddziałami UPA. Prowadził kursy dla Podchorążych w Zborowie. W latach 1943 – 1944 wraz z oddziałem przeprowadzał akcję dywersyjne m.in. wysadzanie mostów kolejowych, niszczenie torów, wykolejenie pociągów jadących na wschód oraz na samochody czego celem było zdobycie broni i amunicji. W 1943 r. razem z Kazimierzem Argasińskim podłożył minę pod nadjeżdżający pociąg niemiecki. W styczniu 1944 r. wykoleił wojskowy transport na linii Młynowce – Płuhów, wstrzymując ruch na 12 godzin. Prowadził dywersję na liniach kolejowych Zborów – Oleków i Zborów – Pomorzany. Tworzył listę oddziałów wojsk niemieckich oraz ich ruchy w chwili zbliżania się frontu wschodniego. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | 1941-07-01 - 1944-07-00 |
Pełnione funkcje: | Dowódca plutonu Kedywu Obwodu Zborów, zastępca dowódcy Obwodu Zborów |
Oddział względnie pion organizacyjny: | Kedyw, Komenda Obowdu Zborów |
Okręg: | Okręg Tarnopol, Okręg Lwów |
Przydział: | Okręg AK Tarnopol |
Inspektorat AK Złoczów | |
Obwód AK Zborów | |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | Działał w OL “Warta” batalion “A” jako dowódca plutonu w kompanii Mariana Niżankowskiego. Od 02.1946 do 31.10.1946 r. w Organizacji WiN, jako dowódca drużyny. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | Z chwilą zbliżenia się frontu wschodniego i zatrzymaniu się Armii Czerwonej na linii Kozowa- Jezierna- Złoczów przekazał im meldunki i szkice sytuacyjne o ruchach i położeniu wojsk niemieckich. Sprawował opiekę nad Obwodem Zborów, który przez front został rozbity na dwie części. Ujawnił się w lipcu 1944 r. przed Armią Czerwoną w Złoczowie. |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Po Wojnie Obronnej został złapany do niewoli radzieckiej. Podczas transportu na wschód udało mu się zbiec z pociągu.
|
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Od 06.05.1949 r. do 06.05.1952 r. był więźniem politycznym za przynależność do podziemnej organizacji WiN. Wyrokiem Sądu z 29.08.1967 r. po wznowieniu postępowania, został uniewinniony od zarzutów. |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Krzyż Kampanii Wrześniowej, trzykrotnie Medal Wojska, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Armii Krajowej. |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | CDCN, Archiwum Tarnopolskie Czesława Blicharskiego, Cz. Blicharski, Słownik Biograficzny Tarnopolan, t. II, sygn. 1320/6/1B, s. 371; CDCN, Archiwum Tarnopolskie Czesława Blicharskiego, P. Woźniak, Armia Krajowa Okręg Tarnopolski, sygn. akc. 1320/5/5, s. 136, 139, 142 – 145; CDCN, Papiery Jerzego Węgierskiego, Okręg Tarnopol AK, sygn. 1551(2), s. 6, 23; Niżankowski „Żuraw” M., Z działalności AK na terenie powiatu zborowskiego, okr. Tarnopol, prowadzonej w latach 1941-1944, Opole 1975, maszynopis w zbiorach CDCN – BJ, sygn. 5/2, s. 8, 9, 12; Relacja Bronisława Żeglina, Elbląg 1988, maszynopis w zbiorach CDCN – BJ, sygn. 5/2, s. 1; ŚZŻAK Okręg Dolnośląski (Wrocław), teczka osobowa Michała Jarosza; Węgierski J., Armia Krajowa w okręgach Stanisławów i Tarnopol, Kraków 1996, s. 185, 188. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?