Henryk Urbanowicz
pseud. Szczaw, Zabawa
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Henryk Domański |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1926-04-20 |
Miejsce urodzenia: | Wilno |
Data śmierci: | 1949-05-06 |
Miejsce śmierci: | Wrocław |
Miejsce pochówku: | cmentarz Osobowickim |
Rodzice | |
Imię ojca: | Kazimierz |
Imię matki: | Helena |
Nazwisko panieńskie matki: | Paszkiewicz |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | kapral |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Uczył się w Gimnazjum im. Zygmunta Augusta w Wilnie. |
W czasie wojny: | Uczył się na tajnych kompletach. |
Po wojnie: | Studiował w Łodzi. |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | Pod fałszywym nazwiskiem rozpoczął pracę jako kontroler powiatu gdańskiego w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym. Później zatrudnił się jako rybak w Spółdzielni Rybackiej “Wspólnota Rybacka”. |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | Był harcerzem “Czarnej Trzynastki”. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | W stopniu kaprala dowodził 3 drużyną w 2 plutonie Szarych Szeregów. |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Żołnierz 3 Brygady “Szczerbca” Wstąpił w szeregi Armii Krajowej na przełomie 1942/1943r. Służył w Dzielnicy D Garnizonu Miasta Wilna. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | Zgrupowanie nr 1, 3 WB AK |
Okręg: | Okręg Wilno |
Przydział: | Wileńskie Brygady Armii Krajowej |
3 Wileńska Brygada Armii Krajowej, 5 Wileńska Brygada Armii Krajowej | |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | Od 14 IV 1946 należał do partyzanckiej 5 Wileńskiej Brygady. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | Brał udział w walkach o Wilno w 07.1944 r. W czerwcu 1944r. wraz z harcerzami z Szarych Szeregów odbył staż bojowy w 3. Wileńskiej Brygadzie AK dowodzonej przez por. Gracjana Fróga “Szczerbca”. Najpierw pełnił rolę zastępcy drużynowego, potem dowodził 3.drużyną 2.plutonu 3.kompanii pod dowództwem ppor. Jana Kasprzyckiego. Brał udział we wszystkich potyczkach oddziału, łącznie z atakiem na Wilno. 17.07.1944r. uciekł z kolumny jeńców NKWD, powrócił do Wilna i ponownie zaangażował się w działania konspiracyjne. Z powodu zagrożenia aresztowaniem w styczniu 1945r. przeniósł się do oddziału Armii Krajowej Samoobrony Czynnej Ziemi Wileńskiej, operującej w Puszczy Rudnickiej. 14.04.1946r. wstąpił do odtworzonej 5.Wileńskiej Brygady AK , służąc w szwadronie ppor. Zdzisława Badochy “Żelaznego”. 25.07.1946r. został ranny podczas potyczki z Korpusem Bezpieczeństwa Wewnętrznego koło stacji kolejowej Lipowa Tucholska. Po demobilizacji oddziału zamieszkał w Bydgoszczy, a następnie w Łodzi, gdzie rozpoczął studia ekonomiczne na Wydziale Prawno-Ekonomicznym miejscowego uniwersytetu. W czerwcu 1947r. przeniósł się do Wrocławia. Tu podjął studia historyczne. Przez cały czas utrzymywał kontakty ze środowiskiem wileńskim. |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Został aresztowany przez UB 12.07.1948 r.w trakcie ogólnopolskiej “Akcji X” wymierzonej w konspirację wileńską. 31.01.1949r. Wojskowy Sąd Rejonowy we Wrocławiu skazał Urbanowicza na karę śmierci. 06.05.1949 r. “Zabawa” o godzinie 19:00 został rozstrzelany w więzieniu we Wrocławiu,a zwłoki pogrzebano w nieznanym miejscu na cmentarzu Osobowickim.
|
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Kłosiński Z., 3. Wileńska, Białystok 1995, s. 257; Łabuszewski T., 5 Brygada Wileńska na Pomorzu, Warmii i Mazurach 1945-1947, Warszawa 2017, s. 404; Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej, t. 1, (red.) Malinowski J., Bydgoszcz 1995, s. 74-75; Spis 3 Wileńskiej Brygady AK, (bdmw), maszynopis w zbiorach Archiwum Muzeum Okręgu Wileńskiego AK “Wiano” w Łodzi; Urbanowicz Henryk, [w:] Encyklopedia Ziemi Wileńskiej. Wileński słownik biograficzny, t. 1, (red.) Dubowik H., Malinowski L.J., Bydgoszcz 2008, s. 551; “Wileńskie Rozmaitości”, 1996, nr 5 (37), s.11; “Wileńskie Rozmaitości”, 1997, nr 5 (43), s. Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmieście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 63-65. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | Zajmował się pisaniem słów i melodii do piosenek harcerskich. Szczątki Urbanowicza odnaleźli pracownicy IPN w ramach poszukiwań miejsc pochówku ofiar stalinizmu. Jego pogrzeb z honorami wojskowymi odbył się 03.04.2012r. na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu. |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?