Stefan Dzierżek
pseud. Stefan
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1913-09-23 |
| Miejsce urodzenia: | Szymanowice |
| Data śmierci: | 2005-08-03 |
| Miejsce śmierci: | Kalisz |
| Miejsce pochówku: | Cmentarz Tyniecki; Kalisz |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Paweł |
| Imię matki: | Wiktoria |
| Nazwisko panieńskie matki: | Wróbel |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | kapitan |
| Data: | 1948-08-15 |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | MON w Londynie |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Do nowicjatu jezuickiego wstąpił w 1928 r. W 1937 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. |
| W czasie wojny: | Przyjął święcenia kapłańskie w Wilnie 3.10.1944 r.
|
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | We 09.1939 r. wyjechał z Wilna na front jako ochotnik 261 kompanii sanitarnej. Udział w wojnie obronnej zakończył we Lwowie 29.09.1939 r. Od 1939 r. w pełni zaangażowany w podziemiu, był współbratem zakonnym D. R. Kucharskiego, wokół którego tworzyło się podziemie wileńskie. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | Po otrzymaniu święceń kapłańskich 11.11.1944 r. objął parafię na Wileńszczyźnie, gdzie różnymi sposobami pomagał i dawał schronienie ludziom z podziemia i lasu przed władzą radziecką. |
| Po wojnie: | Pełnił różnoraką posługę kapłańską, ostatnia jego parafia to Kościół Księży Jezuitów w Kaliszu. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | Działał w kaliskich środowiskach opozycyjnych, był kapelanem, pomagał represjonowanym. W stanie wojennym naraził się władzom państwowym wystawieniem żłóbka o wymowie politycznej. Był dwukrotnie aresztowany, skazywano go na rok więzienia w zawieszeniu oraz dwa miesiące więzienia. |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | ŚZŻAK |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Jako duchowny katolicki nie składał przysięgi, ponieważ uznano to w tym wypadku za zbędne. Na zlecenie O. Kucharskiego organizował dla Okręgu Wilno Komórkę Legalizacyjną i potem pracował w niej jako fotograf, aż do aresztowania przez gestapo 26.03.1942 r. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | 1939-10-00 - 1942-03-26 |
| Pełnione funkcje: | Kapelan, łącznik, fotograf |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Okręg: | Okręg Wilno |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Internowany w Poniewieżyku na Litwie od 30.10.1942 roku do 9.07.1944 roku. |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Więzienie w Litwie na Łukiszkach od 26.03 – 30.10.1942 roku. |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | W 01.1983 r. skazany na rok więzienia w zawieszeniu na 3 lata za bożonarodzeniowy żłóbek w kościele. W 05.1983 r. skazany na 2 miesiące aresztu za pomaganie represjonowanym. |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych Medal Wojska czterokrotnie Krzyż Armii Krajowej Odznaka i tytuł Zasłużony dla Miasta Kalisza |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Masłowska T., Lista członków Światowego Związku Żołnierzy AK – “Okręg Wielkopolska” zmarłych w latach 1989-2011, Kościan 2012, s. 38; Tomkiewicz M., Zbrodnia w Ponarach 1941-1944, Warszawa 2008, s. 167; Wiąk W.J., Struktura organizacyjna Armii Krajowej 1939-1944, Warszawa 2003, s. 231; “Wileńskie Rozmaitości”, 2005, nr 5 (92), s. 16; “Wileńskie Rozmaitości”, 2008, nr 1 (106), s. 142; Żbikowska L., Niezłomni. Gdy odwaga kosztowała. Ojciec Stefan Dzierżek SJ (1913-2005), [w:] “Nasz Dziennik”, nr 145 (2858), s. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
