Wacław Szewieliński
pseud. Zawisza
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1920-12-01 |
Miejsce urodzenia: | Wojckuny |
Data śmierci: | 2017-12-20 |
Miejsce śmierci: | Inowrocław |
Miejsce pochówku: | |
Rodzice | |
Imię ojca: | Mieczysław |
Imię matki: | Emilia |
Nazwisko panieńskie matki: | Bejnar |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | kapral podchorąży |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | kapitan |
Data: | 2008-10-21 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | W 1935 r. ukończył Szkołę Powszechną w Święcianach. W 1936 r. rozpoczął naukę w Szkole Budowlanej w Wilnie. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | W 02.1960 r. ukończył zaocznie naukę w Technikum Kolejowym w Bydgoszczy. |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | W 1939 r. kończy praktykę budowlaną w Mejszagole, po wkroczeniu Armii Czerwonej otrzymał nakaz pracy na stanowisku sekretarza gminy w Szwincie. W 06.1941 r. po wkroczeniu wojsk niemieckich wyjechał na Białoruś i rozpoczął pracę jako gajowy w leśnictwie Olszewo. |
Po wojnie: | Odcinek Drogowy PKP w Inowrocławiu |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | Prezes Koła ŚZŻAK |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Złożył przysięgę w placówce ZWZ-AK w Miadziole przed plut. Antonim Zwieruho ps. “Koliber”. Należał do oddziału porucznika Antoniego Burzyńskiego ps. „Kmicic”, do którego wstąpił 06.06.1943 r. Następnie 10.06.1943 r. w ramach reorganizacji oddziału otrzymał przydział do Szkoły Młodszych Dowódców, którą dowodził Edward Kilczewski ps. “Ostrowski”. Pod koniec czerwca z całym oddziałem przeniósł się do baz w rejonie jeziora Narocz. 1/2.07.1943 r. brał udział w rozbrojeniu garnizonu niemieckiego w Daniłowiczach. Dowodził patrolem osłonowym podczas akcji wykonania wyroku na burmistrzu Miadzioła 06.07.1943 r. 26.08.1943 r. został rozbrojony przez partyzantów sowieckich i po przesłuchaniu skierowany do Brygady im. Bartosza Głowackiego, dowodzonego przez plut. “Zaporę”. 01.09.1943 r. uciekł z oddziału “Zapory” i zgłosił się do nowo powstającego oddziału AK “Łupaszki”, otrzymał przydział do 3 plutonu, a później do 3 szwadronu Antoniego Rymszy ps. “Maks”. Tam uczestniczył m.in. w akcji odbicia zagrabionego przez Rosjan dobytku mieszkańców wsi Chojeckowszczyzna, w likwidacji oddziału niemieckiego w Żodziszkach w nocy z 14 na 15.08.1943 roku oraz brał udział w bitwie pod Worzianami 31.01.1944 r. 24.04.1944 r. dowodził 3 plutonem, który wspólnie z innymi pododdziałami 4 i 5 Brygady zatrzymał i rozbroił niemiecki pociąg wojskowy w Pohulance. |
Data zaprzysiężenia: | 1942-11-11 |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | Łącznik, wywiadowca |
Oddział względnie pion organizacyjny: | OP "Kmicica"; 5 WB AK 3 plut., 3 szw. |
Okręg: | Okręg Wilno |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | W oddziale Łupaszki do 1947 r. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | Po rozbrojeniu przez NKWD trafił do Oddziału im. Bartosza Głowackiego pod dowództwem kpt. Wincentego Mroczkowskiego ps. Zapora. |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | 30.03.1946 r. został aresztowany przez PUBP w Inowrocławiu, więziony i przesłuchiwany w areszcie przy ul. Solankowej 22. 15.06.1946 r. przekazany do więzienia przy ul. Narutowicza 16 w Inowrocławiu. Po interwencji prezesa Związku Zawodowego Kolejarzy został zwolniony z więzienia. 10.01.1947 r. w jego mieszkaniu UB zorganizował trzydniowy “kocioł”. 17.01.1947 r. został aresztowany przez WUBP w Bydgoszczy i więziony 20 dni. |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1990 r.) Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Partyzancki (1992 r.) Krzyż Armii Krajowej (1994 r.) Medal “Pro Memoria” (15.08.2005 r.) |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/618.38.12, s. 2; Grunt-Mejer Z., Przed “Łupaszką” u “Kmicica”. Wileńszczyzna 1943, Warszawa–Kraków 2015, s. 99, 105, 215, 252, 295; Nekrolog śp. Wacława Szewielińskiego, [online:], https://www.kombatanci.gov.pl/en/po%C5%BCegnania/1069-nekrolog-%C5%9Bp-wac%C5%82awa-szewieli%C5%84skiego.html; Ney-Krawicz M., Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, “Mówią Wieki” 1986, nr 9, s. ; Oddział Partyzantów Polskich “Kmicica” nad Naroczą w 1943 r. we wspomnieniach żołnierzy i działaczy organizacji terenowej, (oprac.) Bednarczuk L., “Zeszyty Historyczne WiN-u”, 2004, r. XIII, nr 22, s. 57-61, 95; Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej, t. 2, (red.) Malinowski J., Bydgoszcz 1995, s. 57-58; Szewieliński W., U Kmicica i Łupaszki. Wspomnienia “Zawiszy” z oddziału “Kmicica” i 5 Wieleńskiej Brygady AK legendarnego Zygmunta Szendzielarza “Łupaszki”, Warszawa–Kraków 2015, s. 225, 243, 245. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | Honorowy Obywatel Inowrocławia |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?