Szewieliński, Wacław

Wacław Szewieliński

pseud. Zawisza

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1920-12-01
Miejsce urodzenia:Wojckuny
Data śmierci:2017-12-20
Miejsce śmierci:Inowrocław
Miejsce pochówku:
Rodzice
Imię ojca:Mieczysław
Imię matki:Emilia
Nazwisko panieńskie matki:Bejnar
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: kapral podchorąży
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: kapitan
Data: 2008-10-21
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

W 1935 r. ukończył Szkołę Powszechną w Święcianach. W 1936 r. rozpoczął naukę w Szkole Budowlanej w Wilnie.

W czasie wojny:
Po wojnie:

W 02.1960 r. ukończył zaocznie naukę w Technikum Kolejowym w Bydgoszczy.

Służba wojskowa
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:
W czasie wojny:

W 1939 r. kończy praktykę budowlaną w Mejszagole, po wkroczeniu Armii Czerwonej otrzymał nakaz pracy na stanowisku sekretarza gminy w Szwincie.

W 06.1941 r. po wkroczeniu wojsk niemieckich wyjechał na Białoruś i rozpoczął pracę jako gajowy w leśnictwie Olszewo.

Po wojnie:

Odcinek Drogowy PKP w Inowrocławiu

Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:

Prezes Koła ŚZŻAK

Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Złożył przysięgę w placówce ZWZ-AK w Miadziole przed plut. Antonim Zwieruho ps. “Koliber”. Należał do oddziału porucznika Antoniego Burzyńskiego ps. „Kmicic”, do którego wstąpił 06.06.1943 r. Następnie 10.06.1943 r. w ramach reorganizacji oddziału otrzymał przydział do Szkoły Młodszych Dowódców, którą dowodził Edward Kilczewski ps. “Ostrowski”. Pod koniec czerwca z całym oddziałem przeniósł się do baz w rejonie jeziora Narocz. 1/2.07.1943 r. brał udział w rozbrojeniu garnizonu niemieckiego w Daniłowiczach. Dowodził patrolem osłonowym podczas akcji wykonania wyroku na burmistrzu Miadzioła 06.07.1943 r.

26.08.1943 r. został rozbrojony przez partyzantów sowieckich i po przesłuchaniu skierowany do Brygady im. Bartosza Głowackiego, dowodzonego przez plut. “Zaporę”. 01.09.1943 r. uciekł z oddziału “Zapory” i zgłosił się do nowo powstającego oddziału AK “Łupaszki”, otrzymał przydział do 3 plutonu, a później do 3 szwadronu Antoniego Rymszy ps. “Maks”. Tam uczestniczył m.in. w akcji odbicia zagrabionego przez Rosjan dobytku mieszkańców wsi Chojeckowszczyzna, w likwidacji oddziału niemieckiego w Żodziszkach w nocy z 14 na 15.08.1943 roku oraz brał udział w bitwie pod Worzianami 31.01.1944 r.

24.04.1944 r. dowodził 3 plutonem, który wspólnie z innymi pododdziałami 4 i 5 Brygady zatrzymał i rozbroił niemiecki pociąg wojskowy w Pohulance.

Data zaprzysiężenia:1942-11-11
Czasookres:
Pełnione funkcje:

Łącznik, wywiadowca

Oddział względnie pion organizacyjny:OP "Kmicica"; 5 WB AK 3 plut., 3 szw.
Okręg:Okręg Wilno
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:

W oddziale Łupaszki do 1947 r.

Udział w akcji "Burza"
Opis działań:
Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:

Po rozbrojeniu przez NKWD trafił do Oddziału im. Bartosza Głowackiego pod dowództwem kpt. Wincentego Mroczkowskiego ps. Zapora.

Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa

30.03.1946 r. został aresztowany przez PUBP w Inowrocławiu, więziony i przesłuchiwany w areszcie przy ul. Solankowej 22. 15.06.1946 r. przekazany do więzienia przy ul. Narutowicza 16 w Inowrocławiu. Po interwencji prezesa Związku Zawodowego Kolejarzy został zwolniony z więzienia.

10.01.1947 r. w jego mieszkaniu UB zorganizował trzydniowy “kocioł”. 17.01.1947 r. został aresztowany przez WUBP w Bydgoszczy i więziony 20 dni.

Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1990 r.)

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Krzyż Partyzancki (1992 r.)

Krzyż Armii Krajowej (1994 r.)

Medal “Pro Memoria” (15.08.2005 r.)

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/618.38.12, s. 2;

Grunt-Mejer Z., Przed “Łupaszką” u “Kmicica”. Wileńszczyzna 1943, Warszawa–Kraków 2015, s. 99, 105, 215, 252, 295;

Nekrolog śp. Wacława Szewielińskiego, [online:],  https://www.kombatanci.gov.pl/en/po%C5%BCegnania/1069-nekrolog-%C5%9Bp-wac%C5%82awa-szewieli%C5%84skiego.html;

Ney-Krawicz M., Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, “Mówią Wieki” 1986, nr 9, s. ;

Oddział Partyzantów Polskich “Kmicica” nad Naroczą w 1943 r. we wspomnieniach żołnierzy i działaczy organizacji terenowej, (oprac.) Bednarczuk L., “Zeszyty Historyczne WiN-u”, 2004, r. XIII, nr 22, s. 57-61, 95;

Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej, t. 2, (red.) Malinowski J., Bydgoszcz 1995, s. 57-58;

Szewieliński W., U Kmicica i Łupaszki. Wspomnienia “Zawiszy” z oddziału “Kmicica” i 5 Wieleńskiej Brygady AK legendarnego Zygmunta Szendzielarza “Łupaszki”, Warszawa–Kraków 2015, s. 225, 243, 245.

Ikonografia
Ewentualne uwagi

Honorowy Obywatel Inowrocławia

Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?