Selmanowicz, Feliks

Feliks Selmanowicz

pseud. Zagończyk

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1904-06-06
Miejsce urodzenia:Wilno
Data śmierci:1946-08-28
Miejsce śmierci:Gdańsk
Miejsce pochówku: cmentarz Garnizonowy w Gdańsku
Rodzice
Imię ojca:Franciszek
Imię matki:Anna
Nazwisko panieńskie matki:Zacharewicz
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: pdporucznik
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

Skończył 5 klas gimnazjum

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:

Jako bardzo młody człowiek zgłosił się na ochotnika do walki w wojnie polsko-bolszewickiej, był związany z Oddziałem II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W 1923r. przeszedł do cywila.

W czasie wojny:

25.08.1939r. został zmobilizowany i skierowany do Korpusu ochrony Pogranicza.

Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:

Pracował jako urzędnik.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Żołnierz 3 Brygady “Szczerbca” oraz 4 Brygady “Narocz”

Walczył przeciwko Armii Krajowej. Po zakończeniu walk został osadzony przez Litwinów w obozie dla internowanych, skąd udało mu się uciec. Po powrocie do Wilna włączył się w działalność konspiracyjną. Ponownie został aresztowany przez Litwinów, ale po 12 tygodniach odzyskał wolność, ponieważ brakowało dowodów świadczących o jego winie.

 

 

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:

Dowódca kompanii

Oddział względnie pion organizacyjny:3 WB AK, 4 WB AK, 2 komp.
Okręg:Okręg Wilno
Przydział: Wileńskie Brygady Armii Krajowej
3 Wileńska Brygada Armii Krajowej, 5 Wileńska Brygada Armii Krajowej
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:

Od marca 1946 r. służył w odtworzonej 5 Wileńskiej Brygadzie AK, pełnił funkcję zastępcy dowódcy plutonu.

Po rozbrojeniu oddziału przez Sowietów został wraz z innymi żołnierzami internowany w Kałudze.Udało mu się zbiec z obozu, przedostać do Wilna. Następnie przy pomocy siatki konspiracyjnej wyjechał do Polski. Na przełomie 1945 i 1946 skontaktował się z “Łupaszką”, który powierzył mu funkcję dowódcy patrolu dywersyjnego. Do jego zadań zadań zdobywanie funduszy, lekarstw, pozyskiwanie lokali konspiracyjnych, nowych członków oraz drukowanie i kolportowanie ulotek, które miały mieszkańcom Pomorza przybliżyć cele walki żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady AK.

 

Udział w akcji "Burza"
Opis działań:

W styczniu 1944r. wstąpił do 3. Wileńskiej Brygady AK por. Grocjana Fróga “Szczerbca”, następnie został przeniesiony do 5.Wileńskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza Łupaszki”, gdzie był zastępcą dowódcy plutonu. W maju 1944r. został dowódcą kompanii w 4. Brygadzie ppor. Longina Wojciechowskiego “Ronina”.

Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa

8 lipca 1946 r. został aresztowany przez UBP i osadzony w areszcie śledczym w Gdańsku, po czym  skazany na karę śmierci, utratę praw publicznych i honorowych oraz przepadek mienia. Rozstrzelano go 28 sierpnia 1946 r. wraz z Danutą Siedzikówną “Inką”. Przez dziesięciolecia nie było znane miejsce ich pochówku. Dopiero w 2014r. udało się znaleźć i zidentyfikować szczątki “Zagończyka” i “Inki” na cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku. Pochowany został 28.08.2016r.

Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej

Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921

Medal za Długoletnią Służbę – dwukrotnie

Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – 1932 r.

Krzyż Walecznych

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Boradyn Z., Chmielarz A., Piskunowicz H., Z dziejów Armii Krajowej na Nowogródczyźnie i Wileńszczyźnie (1941–1945), Radom 1997;

Korab-Żebryk R., Operacja wileńska AK, Warszawa 1985;

Łabuszewski T., 5 Brygada Wileńska AK na Pomorzu, Warmii i Mazurach 1945-1947, Warszawa 2017, s. 412;

Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz [w:] “Mówią wieki”, 1986, nr 9;

Snastin W., 10 Brygada Armii Krajowej por. “Gustawa” – wspomnienia, Szczecin 1992, maszynopis w zbiorach Koła Kresowego ŚZŻAK w Szczecinie;

Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmieście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 52-53.

Ikonografia
Ewentualne uwagi
Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?