Stanisław Kolasiński
pseud. Śmiga, Ulewa
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Stanisław Wilkosz |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1916-11-16 |
Miejsce urodzenia: | Mokrzyska/pow. brzeski |
Data śmierci: | 1996-11-19 |
Miejsce śmierci: | Zbylitowska Góra/pow. tarnowski |
Miejsce pochówku: | Cmentarz w Tarnowie-Krzyżu |
Rodzice | |
Imię ojca: | Ferdynand Feliks |
Imię matki: | Anna |
Nazwisko panieńskie matki: | Madej |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | podporucznik |
Data: | 1938-10-01 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | porucznik ze starszeństwem |
Data: | 1942-01-01 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | major |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Uczęszczał do szkoły powszechnej w Mokrzyskach i w Brzesku. W latach 1927-1935 uczył się w Gimnazjum Koedukacyjnym w Brzesku i złożył maturę. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | Po zakończeniu nauki uczestniczył w Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy przy 82 Syberyjskim Pułku Strzelców im. Tadeusza Kościuszki w Brześciu nad Bugiem. Następnie uczęszczał do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie. Po otrzymaniu awansu na podporucznika dostał przydział jako dowódca plutonu 6 Pułku Piechoty w 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie. |
W czasie wojny: | W kampanii wrześniowej 1939 r. służył jako dowódca plutonu 31 kompanii kolarzy w 1. Dywizji Piechoty. Walczył w rejonie Pułtuska, Wyszkowa i Kałuszyna. Został ranny w trakcie akcji bojowej pod Tarnawatką i trafił do szpitala w Zamościu. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | Po demobilizacji we 09.1946 r. ukończył kurs i pracował jako tapicer. Po powrocie do Londynu prowadził sklep “Divers Delicatessen” w latach 1953-1956. Następnie sprzedał go i pracował jako kierownik sklepu “Parade Delicatessen”. Na emeryturę przeszedł w 1983 r. |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | Należał do ZHP. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | Był wiceprezesem Koła Spadochroniarzy Cichociemnych AK, należał do Koła Byłych Żołnierzy AK. |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Cichociemny. Został zrzucony w nocy z 13/14.03.1943 roku (operacja Door). Otrzymał przydział do Kedywu Okręgu Armii Krajowej Lwów i objął dowództwo 1. oddziału dyspozycyjnego. Uczestniczył w licznych akcjach dywersyjno-sabotażowych, między innymi w ataku na magazyn materiałów wybuchowych na Czortkowskiej Skale, czy wysadzeniu zbiorników paliwa na Zamarstynowie. Następnie w połowie 1944 r. został przeniesiony do rejonu Prus pod Lwowem na stanowisko dowódcy oddziału leśnego 2 kompanii 19 pp. |
Data zaprzysiężenia: | 1943-01-31 |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | Dowódca 1 oddziału dyspozycyjnego oraz 2 kompanii w Oddziale Leśnym. |
Oddział względnie pion organizacyjny: | Cichociemny; OL "Warta", 19 pp, 2 komp. |
Okręg: | Okręg Lwów |
Przydział: | Okręg AK Lwów, Zgrupowanie Oddziałów Partyzanckich „Warta” |
Komenda Okręgu AK Lwów | |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | W latach 1951-1953 działał w Delegaturze Zagranicznej WiN w RFN. W ramach współpracy z CIA kierował szkoleniem i był instruktorem radiotelegrafii w Monachium. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | Na początku 1940 r. przedostał się na Węgry, skąd udał się do Francji i wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Służył w 8 pp 3 Dywizji Piechoty. Służbę kontynuował w Wielkiej Brytanii jako dowódca plutonu 5 kompanii w 1 Brygadzie Strzelców. We 09.1942 r. zgłosił się do służby w kraju oraz przeszedł szkolenie w dywersji. Po rozbrojeniu i aresztowaniu w 07.1944 r. został osadzony w obozie, z którego udało mu się zbiec. Przedostał się przez front i od 05.1945 r. służył ponownie w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. W 06.1945 r. został mianowany jako dowódca 1 kompanii 4 Warszawskiego Batalionu Strzelców Spadochronowych 2 Brygady 4 Dywizji Piechoty. |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | W 07.1944 aresztowany przez Niemców w Prusach i wywieziony na Węgry, następnie na roboty do Niemiec. Został osadzony w obozie “Focke”, z którego na przełomie kwietnia i maja udało mu się zbiec.
|
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1984)[1][2], Złoty Krzyż Zasługi, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Walecznych- dwukrotnie nadany.
|
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Cichociemni elita dywersji, [online:] http://elitadywersji.org/stanislaw-kolasinski-cichociemny/, (dostęp: 29.05.2022 r.); Fundacja CDCN, Wykaz fotografii i filmów ze zbioru Jerzego Węgierskiego dotyczących organizacji konspiracyjnych okresu wojny i okupacji na terenie Małopolski Wschodniej, nr 497; Markowski D. K., Lwów 1944, Warszawa 2021, s. 111, 118, 216; Pempel S., ZWZ-AK we Lwowie: 1939-1945, Warszawa 1990, s. 100, 110; Tochman K. Słownik biograficzny, Rzeszów 2000, s. 77-78; Tucholski J. Cichociemni, Warszawa, 1985, s. 339; Węgierski J., Armia Krajowa na południowych i wschodnich przedpolach Lwowa, Kraków 1994, s. 246; Węgierski J., Obsada osobowa lwowskiego obszaru SZP-ZWZ-AK-NIE w latach 1939-1945, Kraków 2000, s. 57, 64; Węgierski J., Oddziały Leśne “Warta” Obszaru Lwowskiego Armii Krajowej na Rzeszowszczyźnie, Kraków 1998, s. 11; Węgierski J., W lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, s. 46, 199, 209, 210, 267, 279. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?