Antoni Chmielowski
pseud. Gród, Wołk, Wroński
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Chełmoński, Głowacki, Hulewicz, Antoni Krawiec, Wroński |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1914-08-15 |
Miejsce urodzenia: | Wołczuchy |
Data śmierci: | 1969-08-02 |
Miejsce śmierci: | Opole |
Miejsce pochówku: | Grabiszyn |
Rodzice | |
Imię ojca: | Antoni |
Imię matki: | Anna |
Nazwisko panieńskie matki: | Mulak |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | porucznik |
Data: | 1937-10-01 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | kapitan |
Data: | 1943-03-14 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | major |
Data: | 1968-10-12 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | Ministerstwo Obrony Narodowej |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Uczęszczał do szkoły powszechnej w Wołczuchach. W 1934 r. ukończył Państwowe Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Gródku Jagiellońskim. W 1937 r. rozpoczął studia w Wyższej Szkole Nauk Politycznych w Warszawie. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | Po przyjeździe do Krakowa w 10.1945 r. podjął studia na Wydziale Prawa UJ, jednak grudniu został aresztowany. W 1967 r. ukończył studia magisterskie na Uniwersytecie Wrocławskim. Studiował administrację. |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | Od 29.09.1934 r. pobierał nauki w Szkole Podchorążych Piechoty w Różanie, od 16.07.1935 r. kontynuował naukę w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. Po jej ukończeniu został awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem. Ukończył kurs samochodowy i kurs artylerii przeciwlotniczej. Otrzymał przydział jako dowódca plutonu oraz młodszy oficer baterii 1 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej im. Marszałka Śmigłego-Rydza w Warszawie. |
W czasie wojny: | Podczas wojny obronnej 1939 r. walczył w szeregach 11 Samodzielnego Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | Pracował w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz w Wojewódzkim Zrzeszeniu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Opolu jako zastępca kierownika wydziału. |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Po zrzucie do kraju przydzielony do komórki „993/G” Oddziału II B (kontrwywiad) Komendy Głównej AK. Odkomenderowany do Lwowa. Od października do 20.12.1943 r. pełnił funkcję szefa Referatu Legalizacji. Od połowy 1944 r. był szefem wywiadu wojskowego w Oddziale II sztabu Komendy Obszaru Lwowskiego AK. |
Data zaprzysiężenia: | 1942-12-29 |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | Kierownik Referatu Legalizacji Oddziału II B (wywiad i kontrwywiad) we Lwowie; Szef wywiadu wojskowego Komendy Obszaru AK Lwów |
Oddział względnie pion organizacyjny: | Komenda Obszaru AK Lwów, Oddział II-B |
Okręg: | Okręg Lwów |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | 01.08.1944 r., po zakończeniu Akcji „Burza” i aresztowaniu pułkownika Henryka Pohoskiego, został mianowany szefem Oddziału II (wywiad i kontrwywiad) w organizacji NIE jako kapitan pod nazwiskiem „Hulewicz”. Wkrótce zostało mu przydzielone zadanie zlikwidowania siatek konspiracyjnych we Lwowie. Jako jeden z ostatnich konspiratorów wyjechał do Krakowa w 10.1945 r. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | Wziął udział w akcji “Burza” we Lwowie. |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | Po zakończeniu kampanii wrześniowej udało mu się przekroczyć granicę polsko-węgierską, lecz został aresztowany. Wydostał się i w 12.1939 r. dotarł do Francji. Tam walczył w 5 Pułku Strzelców Pieszych w 2 Dywizji Strzelców Pieszych. Po upadku Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii. Odbył wówczas służbę w 1 Dywizjonie Artylerii Przeciwlotniczej. Został również przeszkolony w wywiadzie. 29.12.1942 r. zaprzysiężony i jako porucznik cichociemny o pseudonimie „Wołk” został zrzucony do Polski z 13/14 marca 1943 r. |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | 20.12.1945 r. aresztowany przez MBP. Następnie przewieziony do Warszawy, gdzie był przetrzymywany w więzieniu przy ul. Rakowieckiej. W 1946 r. został przekazany sowieckim służbom bezpieczeństwa. Jego proces odbył się w Kijowie. Wówczas został skazany na karę śmierci, zamienioną później na 20 lub 25 lat więzienia. Więziony w łagrze na Kołymie. Do kraju wrócił 15.12.1955 r. |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Balbus T., “Ostatni kapitanowie”. Epilog Komendy Obszaru Lwowskiego “Nie” ewakuowanej na ziemie zachodnie Polski, “Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 1/2, 2002, s. 158; Cichociemni elita dywersji, [online:] http://elitadywersji.org/antoni-chmielowski-cichociemny/, (dostęp: 20.05.2022 r.); Fundacja CDCN, Wykaz fotografii i filmów ze zbioru Jerzego Węgierskiego dotyczących organizacji konspiracyjnych okresu wojny i okupacji na terenie Małopolski Wschodniej, nr 194, 0195D, 195; Kłosiński Z., 3. Wileńska, Białystok 1995, s. 254; Komisja Weryfikacyjna Armii Krajowej ze zbiorów Studium Polski Podziemnej w Londynie sygn. KW2 416; Mazur G., Węgierski J., Konspiracja lwowska 1939 – 1944. Słownik Biograficzny, Katowice 1997, s. 41-42. Tucholski J, Cichociemni, Warszawa 1984, s. 301. Tucholski J., Cichociemni 1941–1945: sylwetki spadochroniarzy, Warszawa 1984, s. 140. Węgierski J., Armia Krajowa na Kresach południowo-wschodnich po lipcu 1944 r. [w:] Żołnierze wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku, Warszawa 2013, s. 19-50. Węgierski J., Komendy Lwowskiego Obszaru i Okręgu Armii Krajowej 1941-1944, Kraków 1997, s. 102, 140, 148, 150, 152, 414. Węgierski J., W lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, s. 247. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?