Cetys, Teodor

Teodor Cetys

pseud. Sław, Sławek, Wiking

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1908-07-27
Miejsce urodzenia:Warszawa
Data śmierci:1993-03-17
Miejsce śmierci:Otwock
Miejsce pochówku: Warszawa, Cmentarz Powązkowski
Rodzice
Imię ojca:Stanisław
Imię matki:Amelia
Nazwisko panieńskie matki:Ruszczyńska
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: porucznik
Data: 1935-03-13
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: kapitan
Data: 1942-04-09
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: major
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

Ukończył Państwową Średnią Szkołę Techniczną Kolejową w Warszawie.

W czasie wojny:
Po wojnie:

Uzyskał dyplom inżyniera na Politechnice Warszawskiej.

Służba wojskowa
Przed wojną:

Absolwent Szkoły Podchorążych Piechoty, w latach 1929-32 na wydziale saperów.

W czasie wojny:

Podczas wojny obronnej 1939 r. pełnił funkcję dowódcy kompanii 29 Batalionu Saperów. Po ucieczce z niewoli niemieckiej przedostał się na Węgry skąd dotarł do Francji, gdzie objął dowództwo szkolnej kompanii saperów. Następie będąc w Wielkiej Brytanii, służył w 1 Batalionie Saperów oraz odbył kurs w Wyższej Szkole Wojennej.  Następnie zaliczył praktykę sztabową i przeszedł przeszkolenie w zakresie dywersji. Skoczył do kraju w nocy z 8 na 9 kwietnia 1942 r. i otrzymał przydział operacyjny do Okręgu AK Wilno – jako szef Oddziału III i zastępca szefa sztabu Okręgu.

Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:

Pracował jako technik w biurze projektowym Warszawskiej Spółki Akcyjnej Budowy Parowozów.

W czasie wojny:
Po wojnie:

Od 11 października 1948 r. został kierownikiem budowy oraz kierownikiem grupy robót Warszawskiego Przedsiębiostwa Budownictwa Przemysłowego. Pracował jako naczelny inżynier budowy “Azotów” w Puławach. Przeszedł na emeryturę w 1974 r.

Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Cichociemny. Został zaprzysiężony 6 lutego 1942 r. Zrzucony do kraju w ramach operacji “Cravat” w nocy z 8 na 9 kwietnia 1942 r. Przydzielony do Okręgu AK Wilno jako szef Oddziału III i zastępca szefa sztabu Komendy Okręgu. W czerwcu 1944 r. został mianowany szefem sztabu oddziałów polowych Okręgów Wilno i Nowogródek.

Data zaprzysiężenia:1942-02-06
Czasookres:1942-02-06 - 1944-07-17
Pełnione funkcje:

Szef Oddziału III Komendy Okręgu “Wiano”

Oddział względnie pion organizacyjny:Cichociemny, Komenda Okręgu, Oddział III
Okręg:Okręg Wilno
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:
Udział w akcji "Burza"
Opis działań:

Uczestniczył w operacji “Ostra Brama” jako szef sztabu Oddziałów AK. 17 lipca 1944 r. został rozbrojony i aresztowany przez sowietów.

Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

Po rozbrojeniu więziony w więzieniu w Wilnie, gdzie przebywał do stycznia 1946 r. Następnie przeniesiony na Łukiszki, a później transportem przez Moskwę został wysłany do Obozu w Ostaszkowie. Tam został przydzielony do służby przeciw pożarowej. W nocy z 23 na 24 czerwca 1946 r. podjął nieudaną próbę ucieczki. Został złapany po 3 tygodniach w okolicach Połocka i ponownie uwięziony w Ostaszkowie. Na początku kwietnia 1947 r. został przeniesiony do obozu w Morszańsku. Zwolniony pod koniec lipca 1948 r.

Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa

Wielokrotnie wzywany w UB w celu składania wyjaśnień.

Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (dwukrotnie)

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (23.04.1979 r.)

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Krzyż Walecznych (czterokrotnie)

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami

Order Sztandaru Pracy II klasy

Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:

W lutym 2015 r. zostały opublikowane jego wspomnienia Z Warszawy do Warszawy. Zapiski cichociemnego. 

Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Domasławski Z., „Brzask” – “Rocznik Towarzystwa Miłośników Ziemi Trzebnickiej”, Trzebnica 2006, s. 155-157;

FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/618.32.02;

Krajewski K., Jan Borysewicz “Krysia” “Mściciel” 1913-1945, Warszawa 2013, s. 124;

Matuszewska M., Wiedzieliśmy, że każdy harcerz ma być wzorem [w:] „Gazeta Wrocławska”, Wrocław 2009, s. 14-19;

Nekrolog w “Gazecie Wrocławskiej”, z dn. 24.02.2017, s. 12;

Potocki M., Między Dźwiną a Wilią. Wspomnienia dowódcy Wileńskiego Zgrupowania nr 2 AK, Warszawa-Kraków 2015, s. 61, 157-160, 164, 172, 187, 195;

Sawicki L., Miszewska D., „Brzask” – Rocznik Towarzystwa Miłośników Ziemi Trzebnickiej”, Trzebnica 2006, s. 79-184;

Tochman K., Słownik Biograficzny, Zwierzyniec –Rzeszów 200o, t. 1,  s. 35-35;

Tucholski J., Cichociemni, Warszawa 1985, s. 300;

Walczak A., 13. Brygada Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego, Bydgoszcz 2002, s. 43.

Ikonografia
Ewentualne uwagi
Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?