Helena Maria Kobernicka
pseud. Iskra, Jana
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Koralnicka Maria, Woś Stanisława |
| Płeć: | kobieta |
| Data urodzenia: | 1905-02-26 |
| Miejsce urodzenia: | Lwów |
| Data śmierci: | 2000-02-00 |
| Miejsce śmierci: | Mikołów |
| Miejsce pochówku: | |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Bazyli |
| Imię matki: | Wiktoria |
| Nazwisko panieńskie matki: | Wojdon |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | major |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Ukończyła szkoły powszechną, wydziałową i handlową. W latach 1925-1927 uczęszczała na naukę do Państwowego Seminarium Ochroniarskim. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | Instruktorka PWK |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | Po ukończeniu Państwowego Seminarium Nauczycielskiego we Lwowie podjęła pracę w szkole w Mikołowie na Górnym Śląsku. Otrzymała zadanie zorganizowanie pierwszego państwowego przedszkola w Mikołowie. |
| W czasie wojny: | Pracowała w Polskim Komitecie Opieki w referacie pomocy dzieciom przedszkolnym. |
| Po wojnie: | Po wojnie podjęła ponownie pracę w przedszkolu w Mikołowie, gdzie przepracowała ponad 40 lat. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | Od 1934 r. była instruktorką Przysposobienia Wojskowego Kobiet. |
| W czasie wojny: | We wrześniu 1939 r. wraz z dziewczętami z drużyny PWK zorganizowała punkty żywnościowe dla żołnierzy w Mikołowie. W dniu 03.09 zapadła decyzja o ewakuacji drużyny, która następnie pieszo dotarła do Krakowa, gdzie została rozwiązana. Dziewczęta znalazły schronienie w klasztorze, a Kobernicka wyruszyła dalej do Lwowa. |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Prowadziła referat od 1.04.1943 r., powiększając jego stan liczebny do 1940 kobiet w II kwartale 1944 r. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | 1940-10-00-1945-06-00 |
| Pełnione funkcje: | Referentka WSK, szef WSK Komendy Okręgu. |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | WSK Komenda Okręgu |
| Okręg: | Okręg Lwów |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | Po zakończeniu akcji “Burza” należała do organizacji NIE. Została we Lwowie do wiosny 1945 r. – dalej działała w konspiracji, pomagała uwięzionym przez NKWD i rodzinom więźniów. Zagrożona zdekonspirowaniem otrzymała od swych zwierzchników rozkaz wyjazdu. Wyjechała ze Lwowa 15 czerwca 1945 r. pod przybranym nazwiskiem. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | W powstaniu lwowskim w lipcu 1944 r. organizowała łączność. Kiedy Armia Czerwona wkroczyła do miasta, nie ujawniła się. |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | Wanda Jamiołkowska „Weronika” |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nr 1607-87-13, 7.10.1981 r., Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, nr 1032, 15.97.1944 r., |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Fundacja CDCN, Wykaz fotografii i filmów ze zbioru Jerzego Węgierskiego dotyczących organizacji konspiracyjnych okresu wojny i okupacji na terenie Małopolski Wschodniej, nr 496, 0589; Kobernicka Helena Maria, [w:] Mazur G., Węgierski J., Konspiracja lwowska: słownik biograficzny, Katowice 1997, s. 96; „Pani Kobernicka serdeczna dla dzieci. Przez całe lata nikt nie wiedział, że była bohaterką”, [online:] https://katowice.wyborcza.pl/katowice/7,35055,22338124,pani-kobernicka-serdeczna-dla-dzieci-przez-cale-lata-nikt-nie.html (dostęp 28.02.2022 r.); Pempel S., ZWZ-AK we Lwowie: 1939-1945, Warszawa 1990, s. 96; Rychter J., Spis dowódców ZWZ-AK, (bdmw), rękopis w zbiorach MAK; ŚZŻAK Okręg Śląski (Katowice), teczka osobowa Heleny Kobernickiej; Węgierski J., Komendy Lwowskiego Obszaru i Okręgu Armii Krajowej 1941-1944, Kraków 1997, s. 113, 118; Węgierski J., W lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, s. 51, 253. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
