Zubrzycki, Walerian

Walerian Zubrzycki

pseud. Vapp

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1923-11-17
Miejsce urodzenia:Ścierkowo, pow. Lida
Data śmierci:1992-10-12
Miejsce śmierci:
Miejsce pochówku: Cmentarz komunalny w Legnicy (sektor H1; rząd 34; numer 23)
Rodzice
Imię ojca:Konstanty
Imię matki:Maria
Nazwisko panieńskie matki:
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

Zakończył edukacje na poziomie szkoły powszechnej w 1938 r.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:

Po ukończeniu szkoły pracował jako robotnik budowlany w Lidzie.

W czasie wojny:

Po wkroczeniu Sowietów w 1939 r., zatrudniony został w wojskowo-budowlanej firmie sowieckiej (ros. Военстрой)  – jako pracownik fizyczny, a następnie jako kierownik sklepu w tej strukturze.

Po zajęciu Lidy przez Niemców w czerwcu 1941 r. podejmował się prac budowlanych pod niemiecką administracją – była to praca przymusowa. Od października 1942 r. formalnie zaciągnął się do niemieckiej policji pomocniczej (niem. Schutzmannschaft), działając równocześnie na rzecz AK, co wykazały powojenne przesłuchania.

Po wojnie:
Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Podczas okupacji niemieckiej wstąpił do konspiracyjnego oddziału „Lwa” AK na terenie Lidy (1942–1943), gdzie działał jako łącznik i wywiadowca. Od sierpnia 1943 roku zasilił szeregi bardziej zorganizowanego batalionu „Lecha” działającego w Okręgu Nowogródek. Uczestniczył w akcjach dywersyjnych, sabotażowych oraz zbrojnych przeciwko Niemcom, m.in. atakach na strażnicę w Jachowiczach i skład amunicji w Szczuczynie.

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:1942-00-00 - 1944-08-00
Pełnione funkcje:

Łącznik

Wywiadowca

Oddział względnie pion organizacyjny:OP "Lecha"; Zgrupowanie Południe
Okręg:Okręg Nowogródek
Przydział: Okręg Nowogródek AK (1942-1944), Zgrupowanie Południe Okręgu Nowogródek AK
Inspektorat Rejonowy Północny
Obwód Szczuczyn Armii Krajowej, Obwód Lida Armii Krajowej
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:
Udział w akcji "Burza"
Opis działań:

Był uczestnikiem przygotowań do operacji „Ostra Brama”.

Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

Po zajęciu Nowogródczyzny przez Armię Czerwoną został wcielony przymusowo do Ludowego Wojska Polskiego, gdzie służył od sierpnia 1944 do lutego 1945 roku w 361 pułku piechoty w rejonie Grodna. W lutym 1945 roku został aresztowany przez NKWD. Skazany przez Trybunał Wojenny ZSRS na 20 lat łagrów za działalność antyradziecką i służbę w Schutzmannschaft (mimo iż była ona działaniem konspiracyjnym). Osadzony w Workutłagu, a później w Dubrawłagu – dwóch z najcięższych łagrów w ZSRR. Zwolniony dopiero w 1954 r., objęty nadzorem administracyjnym w Białoruskiej SRR do 1959 r., a następnie repatriowany do Polski.

Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa
Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Brązowy Krzyż Zasługi – 2003 r., Prezydent RP.

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Informacje nadesłane drogą mailową przez Pana Macieja;

Walerian Zubrzycki, [online:] https://grobonet.com/p/legnica36/9814/walerian-zubrzycki-1923-legnica (dostęp 16.06.2025 r.)

Ikonografia
Ewentualne uwagi
Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?