Szawel, Maria

Maria Szawel

Dane osobowe
Nazwisko panieńskie:Turczynowska
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:kobieta
Data urodzenia: 1909-10-08
Miejsce urodzenia:Mikołajów
Data śmierci:1991-06-07
Miejsce śmierci:Kraków
Miejsce pochówku:
Rodzice
Imię ojca:Józef
Imię matki:Anna
Nazwisko panieńskie matki:Szuszkiewicz
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:

Była członkiem Towarzystwa Opieki nad Majdankiem, nr leg. 5994.

Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:

Działała w ZBoWiD, nr leg. 149362.

Działała w Związku Inwalidów Wojennych.

Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:

Początkowo wraz z mężem wstąpiła do Konfederacji Narodu, następnie po scaleniu działała w AK.

Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

W jej mieszkaniu przy ul. Serbskiej 15 znajdowała się pracownia legalizacyjna. Ponadto znajdował się tam magazyn broni grupy likwidacyjnej kontrwywiadu Obszaru.

Data zaprzysiężenia:
Czasookres:1942-00-00 - 1943-10-04
Pełnione funkcje:

Łącznika w referacie legalizacji przy Oddziale II

Oddział względnie pion organizacyjny:Komenda Obszaru nr 3; Oddział II; legalizacja
Okręg:Okręg Lwów
Przydział: Komenda Obszaru ZWZ-AK (1941-1944):, Okręg AK Lwów
Komenda Okręgu AK Lwów
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:
Udział w akcji "Burza"
Opis działań:
Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:

Stefan Szawel – mąż, żołnierz AK.

Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

Wraz z mężem Stefanem została aresztowana przez Gestapo 4.10.1943 r. Miało to związek z aresztowaniami grupy dowódców i żołnierzy sztabu komendy Obszaru AK we Lwowie wraz z szefem sztabu ppłk Tadeuszem Wojciechowskim. Po aresztowaniu mieszkanie Stefana i Marii przy ul. Serbskiej i Żółkiewskiej 35 zostały zdemolowane i zajęte przez Niemców.

Jej trójka dzieci Jerzy, Bernard i Halina zostały rozlokowane po domach dziecka we Lwowie.

Była więziona w obozach koncentracyjnych od 24.02.1944 r. do 1.05.1945 r. Początkowo przez 3 dni w Gross Rosen, następnie przewieziona do więzienia Jawor, gdzie pracowała przy darciu pierza. Po 2 tygodniach pobytu w Jaworze została przeniesiona do obozu w Ravensbrück, tam pracowała przy zasypywaniu jeziora piaskiem, jednocześnie była poddawana eksperymentom medycznym. Po 5 tygodniach została przewieziona do Bart, tam pracowała w fabryce samolotów do momentu wyzwolenia. Numer obozowy 26730.

Skutkiem pobytu w obozie została po wojnie zaliczona do grupy inwalidzkiej nr II.

Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa

W 1948 r. ze względu na działalność w AK została pozbawiona zasiłku na jej rzecz oraz dzieci przez co żyła w ciężkich warunkach. Dopiero po odwilży przyznano jej zasiłek.

Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nr leg. 769-79-63, Warszawa 18.04.1979 r.

Krzyż Armii Krajowej, nr leg. 32213 z dn. 15.02.1985, Londyn

Medal Wojska (trzykrotnie), nr leg. 34724 z dn. 15.02.1985, Londyn.

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Informacje nadesłane drogą mailową przez Pana Adama;

Węgierski J., Komendy Lwowskiego Obszaru i Okręgu Armii Krajowej 1941-1944, Kraków 1997, s. 151.

Ikonografia
Ewentualne uwagi

Do Polski wróciła w 1945 r., w Domu Ofiar Wojny w Rymanowie odnalazła dwoje dzieci Jerzego i Halinę, z kolei Bernarda odnalazła we Lwowie. Po wojnie całe jej mienie zostało zagarnięte, więc przeniosła się wraz z dziećmi do Krakowa.

Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?