Zygmunt Turzański
pseud. Stefania, Tur
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1921-09-09 |
| Miejsce urodzenia: | Żupanie/ pow. Stryj (Skole) |
| Data śmierci: | 2013-01-16 |
| Miejsce śmierci: | Głubczyce/ woj. opolskie |
| Miejsce pochówku: | Cmentarz w Głubczycach |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Rudolf |
| Imię matki: | Stefania |
| Nazwisko panieńskie matki: | Turzańska |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | porucznik |
| Data: | 1944-05-03 |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | pułkownik |
| Data: | 2007-07-30 |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | Minister Obrony Narodowej |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Zdał maturę w 1939 r. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | Pracował jako księgowy w browarze w Głubczycach. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | Do Polskiego Związku Filatelistów wstąpił w 1959 w Raciborzu.Założyciel i Prezes Koła PZF nr 22 w Głubczycach (1961-2003).Członek Zarządu Okręgu PZF w Opolu (1985-1997). |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | Członek Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej od 1990-06-01.Prezes Koła ŚZŻAK w Głubczycach.Członek Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej w Warszawie. |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | Jesienią 1939 roku przeprowadzał ludzi przez granicę na Węgry za co był aresztowany przez NKWD. |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Od 1941-11-15 obserwator, łącznik, kolporter prasy podziemnej, dostarczający meldunkido punktów kontaktowych w Stryju, Drohobyczu, Lwowie i do baz partyzanckich w Obwodzie AK Stryj. Przeprowadzał ludzi na trasie Stryj – Węgry. Skupował broń i amunicję. Organizowałi wspierał samoobronę ludności polskiej. Brał czynny udział w akcjach dywersyjno – sabotażowychmiędzy innymi w wykolejaniu niemieckich transportów kolejowych. Ukończył Kurs Szkoły Podchorążych. Uczestniczył w akcji „Burza”. W okresie 1942 – 1944 dowodził plutonem zwiadowczym 53 pp. AK. |
| Data zaprzysiężenia: | 1941-11-15 |
| Czasookres: | 1941-11-15 – 1944-08-08 |
| Pełnione funkcje: | Dowódca plutonu zwiadowczego 53 pp. AK |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | 53 pp AK |
| Okręg: | Okręg Stanisławów |
| Przydział: | Okręg AK Stanisławów |
| Inspektorat AK Stryj | |
| Obwód AK Stryj | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | W składzie 53 pułku piechoty AK |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Pod koniec stycznia 1944 r. w wyniku donosu Ukraińców aresztowany przez Gestapo i osadzonyw więzieniu w Drohobyczu. Torturowany – wybite zęby. Podstępem uwolniony 26 lutego 1944 r. |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Jesienią 1939 r. w wyniku donosu aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu w Stryju.Po kilku tygodniach zwolniony z obowiązkiem meldowania się dwa razy w miesiącu.W połowie 1940 r. zwolniony z tego obowiązku.Po akcji „Burza” aresztowany 8 sierpnia 1944 r. w Stryju. Osądzony 9 stycznia 1945 r. Wojennym TrybunałemWojsk NKWD za przynależność do AK na 10 lat ITŁ z pozbawieniem praw na lat 5. Wyrok odbywał w Kazachstanie w „KARŁAGU” i „STIEPŁAGU”, głównie w kopalni rudy miedziw mieście Dżezkazgan. Po odbyciu wyroku na „wiecznej zsyłce” w mieście Dżezkazgan do 21 grudnia 1955 r. |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Od powrotu do Polski w 1957 roku inwigilowany. |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Krzyż Kawalerski Orderu „Polonia Restituta” Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Partyzancki Krzyż Armii Krajowej Krzyż Zesłańca Sybiru Medal Wojska (trzykrotnie) Medal Zwycięstwa i Wolności Medal „Pro Memoria” Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej Odznaka „Akcja Burza” Odznaka i Patent „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Czasopismo „NA RUBIEŻY” nr 79/2005, str. 44 – 47; Informacje przekazane przez syna Zygmunta Turzańskiego – Jerzego. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
