Stefan Pabiś [Pabis]
pseud. Stefan
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Stefan Kowalski, Stefan Bożencki, Stefan Stefan Sawicki |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 03.08.1910 [1908] |
Miejsce urodzenia: | Szczerców |
Data śmierci: | 2003-08-12 |
Miejsce śmierci: | |
Miejsce pochówku: | |
Rodzice | |
Imię ojca: | Andrzej |
Imię matki: | Zofia |
Nazwisko panieńskie matki: | |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | chorąży |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | W 1939r. został zmobilizowany do 4. batalionu fortecznego w Grodnie, walczył w obronie Lwowa. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | cieśla |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Trafił do obozu jenieckiego w Równem, z którego uciekł. W drodze do domu został zatrzymany przez milicję i osadzony w twierdzy brzeskiej. Stamtąd wywieziony na wschód, ponownie uciekł. Dotarł do rodziny. Niewiele brakowało, a trafiłby kolejny raz do aresztu. Jednak niedługo cieszył się wolnością, ponieważ latem 1944r. został aresztowany przez NKWD i zesłany do obozu dla żołnierzy AK w Dojlidach pod Białymstokiem. Kolejny raz udało mu się uciec. Przedostał się do powiatu wołkowyskiego. Został dowódcą Oddziału Armii, który stosował kamuflaż – w mundurach sowieckich żołnierzy “Stefana” udawali lotny oddział NKWD zwalczający partyzantkę niepodległościową. Jego podkomendni się przenieśli się na Pomorze w okolice Koszalina. Po pewnym czasie miał do nich dołączyć “Stefan”. Jego przyjazd zbiegł się w czasie z obława UB. I tym razem uciekł. Przeniósł się na Mazury. Ostatecznie 21.04.1947r. ujawnił się. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | Dowódca oddziału dywersyjnego Dowódca 3 plutonu w 11 komp. IV bat. 81 pułku piechoty AK; Dowódca Samoobrony AKO; Dowódca oddziału partyzanckiego “Bojowy Oddział Armii” |
Oddział względnie pion organizacyjny: | Kedyw; IV/81 pp AK, 11 komp., 3 plut; Samoobrona AKO; OP "BOA" |
Okręg: | Okręg Białystok |
Przydział: | Inspektorat Grodno SZP-ZWZ (1939-1941), Inspektorat Grodno AK-AKO (1942-1945), Polskie oddziały partyzanckie działające po 1945 r. na Grodzieńszczyźnie |
Obwód Grodno (1939-1941) | |
Obwód Wołkowysk AK-AKO | |
Żołnierze Obwodu Grodno SZP-ZWZ | |
Żołnierze Obwodu Wołkowysk AK-AKO | |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Latem 1944r. został aresztowany przez NKWD i zesłany do obozu dla żołnierzy AK w Dojlidach pod Białymstokiem. Kolejny raz udało mu się uciec. |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Został aresztowany 30.01.1948r., a w grudniu 1949r. skazano go na 10 lat. więzienia. Po rewizji procesu w czerwcu 1950r. otrzymał wyrok śmierci. Zwrócił się do Bolesława Bieruta o ułaskawienie, karę śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie. Wyszedł na wolnośc w 1955r. |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | BZNiOS, 16688/II, T. 1, k. 64; Stefan Pabiś “Stefan” [online:] http://www.solidarni.waw.pl/pobierz/Stefan-Pabis_Stefan.pdf (dostęp 04.04.2023 r.) Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmieście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 48-49. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?