Zbigniew Lis
pseud. Zosik
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1911-03-10 |
| Miejsce urodzenia: | Skajki nad Zbruczem |
| Data śmierci: | |
| Miejsce śmierci: | |
| Miejsce pochówku: | |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Józef |
| Imię matki: | Maria |
| Nazwisko panieńskie matki: | |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | podchorąży |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | podporucznik |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Uczęszczał do szkoły podstawowej w Tarnopolu, a następnie do II Gimnazjum. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | Wstąpił do wojska i tam ukończył gimnazjum oraz zdał maturę, następnie uczęszczał do szkoły oficerskiej w Bydgoszczy. Do wybuchu wojny służył w 12 Pułku Artylerii Lekkiej w Złoczowie. W 1939 r. był na kursie Wyższej Szkoły Jazdy Konnej w Grudziądzu. |
| W czasie wojny: | W sierpniu 1939 r. został powołany do 12 p. a. l. i dowodził plutonem w 3 baterii. Po rozbiciu Pułku z 9/10 września został później przydzielony do obrony przeciwpancernej w 51 pp. Po rozbiciu i tego oddziału zaczął się wycofywać z grupą żołnierzy aż po Lwów, gdzie dotarł 24 września 1939 r. Gdy dowiedział się, że Armia Czerwona zajęła Lwów, udał się w następnej kolejności w okolice Zbrucza. |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | Podczas wojny ukończył kurs szoferski, który pozwolił mu na jazdę samochodem. Zaczął pracować jako kierowca, m.in. woził kamień dla sowietów, którzy budowali tymczasowe lotnisko w okolicach Tarnopola. Po przybyciu do Podhajec w 1943 r. pracował jako buchalter w gospodarstwie rybnym. |
| Po wojnie: | Pracował w jednym z wrocławskich zakładów pracy. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Został w 1942 r. rozpracowany przez wywiad ukraiński i decyzją komendanta Okręgu został przeniesiony do Brzeżan, gdzie chwilowo działał w Kedywie. Dostał także polecenie od Sądu Specjalnego AK, aby pozbył się Józefa Sobiesiaka za mordy, gwałt i kradzież. W 1943 r. ze względu na dekonspirację został przeniesiony do Podhajec i tam po czasie zaczął piastować stanowisko komendanta Obwodu.
|
| Data zaprzysiężenia: | 1942-01-01 |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | Zastępca komendanta Obwodu, komendant Obwodu |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | Komenda Obwodu Podhajce |
| Okręg: | Okręg Tarnopol |
| Przydział: | Okręg AK Tarnopol |
| Inspektorat AK Brzeżany | |
| Obwód AK Podhajce | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Podhajec zaangażował się w działalność antykomunistyczną organizacji “NIE”. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Został aresztowany przez NKWD w grudniu 1944 r. i został uwięziony w Czortkowie. Za swoją działalność dostał 20 lat katorgi i 5 lat pozbawienia praw. 12 lat przebywał w Workucie. Po wydaniu wyroku w 1945 r. został wysłany do Dniepropietrowska, a później do Moskwy a stamtąd do Workuty, gdzie przybył 19 marca 1946 r. Pracował w kopalni nr 40, z obozu został zwolniony w kwietniu 1956 r. |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | BJ, sekcja rękopisów, P. Woźniak, Z niw i ugorów mego życia, t. II, sygn. akc. 9/85, s. 185; CDCN, Archiwum Tarnopolskie Czesława Blicharskiego, P. Woźniak, Armia Krajowa Okręg Tarnopolski, sygn. akc. 1320/5/5, s. 178, 181, 182, 211; FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW I/0457; FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW I/0879; Markowski D. K., Lwów 1944, Warszawa 2021, s. 79; Węgierski J., Armia Krajowa w okręgach Stanisławów i Tarnopol, Kraków 1996, s. 153, 210, 250, 260. SPP, Teczka Osobowa Zbigniew Lis, KW3/9694 |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | Zdał relacje z akcji “Burza” w Obwodzie Podhajce. |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
