Jan Szatowski
pseud. Kowal, Zagończyk, Jemioła
| Dane osobowe | |
| Nazwisko panieńskie: | - |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | - |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 1907-01-23 |
| Miejsce urodzenia: | Murafa na Podolu |
| Data śmierci: | 1988-09-08 |
| Miejsce śmierci: | Poznań |
| Miejsce pochówku: | Janowiec Wielkopolski |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Albin Maciej |
| Imię matki: | Elżbieta |
| Nazwisko panieńskie matki: | |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | kapitan |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | major |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | Ukończył szkołę powszechną w Radomiu i Gimnazjum im. Vetterów w Lublinie, gdzie w 1928 r. zdał maturę. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | Służbę wojskową odbył w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie w latach 1929–1931. Od 1932 do 1939 pełnił służbę w 5 pp Legionów w Wilnie. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | Pełnił służbę jako oficer w 5 pp Legionów. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | W Janowcu Wielkopolskim prowadził małe gospodarstwo rolne. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | W latach 70. nawiązał kontakty ze środowiskiem akowców. Nie przyjął propozycji MON zweryfikowania odebranego mu stopnia wojskowego. |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Wstąpił do Armii Krajowej. Został skierowany do Okręgu Wołyńskiego AK, gdzie został inspektorem Inspektoratu Rejonowego AK Kowel. Zorganizował sieć konspiracyjną Inspektoratu oraz rozwinął działalność partyzancką. W styczniu 1944 r. objął dowodzenie Zgrupowaniem “Gromada” 27 WDP AK. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | Szef Inspektoratu Rejonowego AK Kowel; Dowódca Zgrupowania “Gromada” 27 WDP AK |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | 27 WDP AK, Zgrupowanie "Gromada" |
| Okręg: | Okręg Wołyń |
| Przydział: | Okręg AK Wołyń (1942-1944), 27 WDP AK |
| Inspektorat Rejonowy AK Kowel „Kuźnia”, „Gromada” | |
| Zgrupowanie „Gromada” 27 WDP AK | |
| Sztab Inspektoratu Rejonowego AK Kowel „Kuźnia”, „Gromada” | |
| Dowództwo Zgrupowania „Gromada” 27 WDP AK | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | W maju 1945 r. został mianowany komendantem Inspektoratu Rejonowego Radzyń Podlaski Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Zorganizował oddziały samoobrony prowadzące akcje zbrojne na areszty i więzienia UB oraz na posterunki MO. Likwidował konfidentów NKWD i zwalczał bandy dokonujące napadów na ludność cywilną. Po utworzeniu we wrześniu 1945 r. Zrzeszenia WiN został prezesem Inspektoratu Biała Podlaska. Po aresztowaniu przez UB w styczniu 1946 r. zastępcy komendanta Okręgu Lublin WiN, kpt. Mariana Gołębiewskiego, objął w marcu jego funkcję. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | 9 listopada 1946 r. został aresztowany przez UB w Warszawie. Więziony na Mokotowie i na zamku w Lublinie, mimo tortur nie przyznał się do działalności w konspiracyjnej, odmówił też współpracy. W procesie przed Wojskowym Rejonowym Sądem w Lublinie w styczniu 1948 r. pod przewodnictwem kpt. Floriana Kirschke został skazany na karę śmierci zamienioną po amnestii na siedem lat więzienia. Na wolność wyszedł w listopadzie 1953 r. Osiedlił się w Janowcu Wielkopolskim. |
| Ordery i odznaczenia | |
| Lista odznaczeń | Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, zweryfikowanego przez władze emigracyjne w 1980 r. 3-krotnie Krzyż Walecznych oraz Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami. |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Doliński K., 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej: wykazy żołnierzy poszczególnych pododdziałów, (oprac.) Goś E., Lublin 2016, s. 25; Śląski J., Skrobów. Dzieje obozu NKWD dla żołnierzy AK 1944-1945, Warszawa 1990, s. 25; Żołnierze Wołynia: działalność powojenna żołnierzy 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, (red.) Bakuniak E., Dyszkiewicz E., Warszawa 2002, s. 273. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
