August Emil Fieldorf
pseud. Nil, Maj
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Emil Wielowiejski, Walenty Gdanicki |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1895-03-20 |
Miejsce urodzenia: | Kraków |
Data śmierci: | 1953-02-24 |
Miejsce śmierci: | Warszawa |
Miejsce pochówku: | |
Rodzice | |
Imię ojca: | Andrzej |
Imię matki: | Agnieszka |
Nazwisko panieńskie matki: | Szwanda |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | podpułkownik |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | generał brygady |
Data: | 1944-09-28 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Ukończył siedem klas w III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie, a później kształcił się w seminarium nauczycielskim. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | W 1910 r. wstąpił do Związku Strzeleckiego i ukończył szkołę podoficerską. W sierpniu 1914 r. jako ochotnik wstąpił do I Brygady Legionów, gdzie był podoficerem w IV i III batalionie. W grudniu 1916 r. ukończył kurs oficerski oraz został dowódcą jednego z plutonów 5 Pułku Piechoty. Po kryzysie przysięgowym dowodził półkompanią karabinów maszynowych II Brygady Strzelców. W 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, a od listopada 1918 r. służył w Wojsku Polskim, będąc kolejno dowódcą plutonu i dowódcą kompanii. W grudniu 1918 r. został instruktorem w szkole karabinów maszynowych 5. Pułku Piechoty. Następnie w marcu 1919 r. otrzymał przydział na stanowisko dowódcy kompanii ciężkich karabinów maszynowych w 1. Pułku Piechoty. W lutym 1923 r. został absolwentem Szkoły Podchorążych w Warszawie. Został następnie dowódcą 5. kompanii, a od sierpnia 1924 r. pełnił funkcję II oficera sztabu 1. Dywizji Piechoty Legionów. W październiku został ponownie dowódcą kompanii w 1. Pułku Piechoty, a czerwcu 1925 r. został mianowany dowódcą II batalionu, rok później dowodził I batalionem. W listopadzie 1926 r. został oficerem Przysposobienia Wojskowego w 1. Pułku Piechoty. W 1928 r. objął dowodzenie nad Przysposobieniem Wojskowym w 1. Dywizji Piechoty. W kwietniu 1931 r. otrzymał stanowisko zastępcy kierownika Instruktoratu WF przy ambasadzie RP w Paryżu. W marcu 1932 r. został zastępcą dowódcy 1. Pułku Piechoty. W 1935 r. dowodził batalionem granicznego „Troki”. W 1937 r. pełnił funkcję zastępcy dowódcy pułku KOP „Wilno”. W styczniu 1938 r. mianowano go dowódcą 51. Pułku Piechoty Strzelców Kresowych. |
W czasie wojny: | W trakcie kampanii wrześniowej dowodził 51. Pułkiem Piechoty Strzelców Kresowych. W październiku 1939 r. został internowany po zatrzymaniu na granicy słowackiej, gdy próbował się przedostać na Zachód. Kilka tygodni później uciekł i przez Węgry przedostał się do Francji. 17 lipca 1940 r. wyruszył do okupowanego kraju, podróżując m.in. przez Kair, Budapeszt i Kraków. 6 września 1940 r. dotarł do Warszawy. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | W marcu 1942 r. został mianowany komendantem Obszaru II Białystok AK |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Okręg: | Okręg Wilno, Okręg Białystok |
Przydział: | Okręg Wilno ZWZ (1941-1942) |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | W 1942 r. został mianowany dowódcą Kierownictwa Dywersji KG AK (Kedyw). Do jego kompetencji należało kierowanie walką bieżącą Polskiego Podziemia. Uczynił ogromny krok na drodze rozbudowy Grup Szturmowych Szarych Szeregów, Związku Odwetu czy Organizacji “Wachlarz”. Wydał wiele rozkazów likwidacji przedstawicieli niemieckiej administracji w okupowanej Polsce, w tym generała SS Franza Kutschery, zastrzelonego podczas Akcji Kutschera w Warszawie. W lutym 1944 r. został odwołany z pełnionego stanowiska. Po odwołaniu ze stanowiska szefa Kedywu KG AK, objął dowództwo nad formowaną organizacją „NIE”. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | Początkowo pełnił funkcję inspektora Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej, następnie był szefem Kedywu KG AK. W październiku 1944 r. został mianowany zastępcą dowódcy AK – Leopolda Okulickiego. |
Oddział względnie pion organizacyjny: | Kedyw, KG AK |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | 7 marca 1945 roku został aresztowany przez NKWD w Milanówku i nierozpoznany zesłany do obozu pracy na Uralu. W listopadzie 1947 powrócił do Polski i zamieszkał najpierw w Warszawie, a następnie w Łodzi pod fałszywym nazwiskiem. |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | W lutym 1948 r. zgłosił się do RKU, podał swe prawdziwe dane osobowe i został aresztowany. 10 listopada 1950 r. przeprowadzono pierwsze przesłuchanie. Odmówił współpracy z UB. 16 kwietnia 1952 r. został skazany na karę śmierci, zatwierdzoną przez Sąd Najwyższy 20 października 1952 r. 24 lutego 1953 r. wyrok został wykonany przez powieszenie. W 1958 r. został zrehabilitowany. |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Order Orła Białego (pośmiertnie, 27 lipca 2006) Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (28 września 1944) Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (17 maja 1922) Krzyż Niepodległości (9 stycznia 1932) Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937) Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy w 1921) Medal Wojska (czterokrotnie; nr leg. 41008; 15 sierpnia 1948) Złoty Krzyż Zasługi (24 maja 1929) Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 (1928) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1928) Odznaka „Za wierną służbę” Krzyż „Wilno-Wielkanoc” Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1929) |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Fieldorf M., Zachuta L., Generał August Emil Fieldorf 1895-1953, Warszawa 2013, passim. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?