Konrad Sura
pseud. Jasiński
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1921-09-13 |
Miejsce urodzenia: | Lwów |
Data śmierci: | 2013-11-27 |
Miejsce śmierci: | Kraków |
Miejsce pochówku: | Cmentarz Salwatorski w Krakowie |
Rodzice | |
Imię ojca: | Piotr |
Imię matki: | Aniela |
Nazwisko panieńskie matki: | Jasińska |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | kapral podchorąży |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | porucznik |
Data: | 2007-02-06 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | MON |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Uczęszczał do szkoły powszechnej we Lwowie w latach 1927-1934. W 1934 r. zdał egzamin wstępny i został przyjęty do IX Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego we Lwowie. W 1938 r. ukończył IV klasę i otrzymał „małą maturę”. W tym samym roku zdał egzamin wstępny do Liceum Mechanicznego we Lwowie. Do wybuchu wojny w 1939 r. ukończył I klasę tego liceum i odbył praktykę wakacyjną w warsztatach PKP w Radomiu. |
W czasie wojny: | Po zakończeniu walk w czasie wojny obronnej powrócił do szkoły i ukończył drugą klasę, a następnie studiował na wydziale matematyczno-fizycznym Instytutu Pedagogicznego we Lwowie. W warsztatach PKP pracował do czasu, gdy grupa byłych profesorów Liceum Mechanicznego uzyskała zgodę na utworzenie Państwowej Technicznej Szkoły Zawodowej. Szkoła potajemnie oparta była na programie polskiego liceum i w lecie 1943 r. uzyskał tytuł technika budowy maszyn. Jego dyplom został zweryfikowany w 12.1950 r. na podstawie zarządzenia Ministra Oświaty z 22.01.1948 r. |
Po wojnie: | W Krakowie zapisał się na Uniwersytet Jagielloński. Rozpoczął studia najpierw na Wydziale Prawa, a następnie na Wydziale Humanistycznym ze specjalizacją z socjologii. |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | Zgłosił się ochotniczo, wraz z bratem Janem, do organizujących się Oddziałów Obrony Lwowa. Od 09.1939 r. do 22.09.1939 r. został przydzielony do Ochotniczych Oddziałów Obrony Lwowa do 6 kampanii, 2 batalionu, 1 grupy. Stacjonowali w budynku IV gimnazjum. 22.09.1939 r. z powodu ciężkiego przeziębienia nabytego na froncie, otrzymał kartę urlopową do 24.10.1939 r., ale ze względu na zajęcie Lwowa przez armię sowiecką, batalion został rozwiązany. |
Po wojnie: | |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | W ostatnich dniach 08.1939 r. zgłosił się, jako poczatkujący technik, na wezwanie władz do pracy w warsztatach głównych PKP we Lwowie, by zastąpić pracowników mobilizowanych do wojska. W pierwszych dniach września po licznych bombardowaniach miasta, szczególnie dworca PKP i przyległych warsztatów nastąpiło ograniczenie działalności warsztatów. |
W czasie wojny: | Po zajęciu Lwowa przez Niemców pracował w warsztatach PKP. |
Po wojnie: | Po krótkim odpoczynku po powrocie z więzienia udało mu się zatrudnić w Centralnym Biurze Projektów Architektoniczno- Budowlanych, przemienionego później na „Miastoprojekt”. Pracował tam przez 14 lat jako projektant ds. ciepłowniczych a następnie w tej samej funkcji w Miejskim Biurze Projektów a po reorganizacji w Biurze Rozwoju Krakowa oraz jako główny projektant ciepłownictwa miasta Krakowa. 01.01.1983 r. przeszedł na wcześniejszą emeryturę. |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | ZBoWiD, nr leg. 0136597. ŚZŻAK, nr leg. 012053. Od 1991 r. był członkiem ŚZŻAK oraz Środowiska Żołnierzy AK Obszaru Lwowskiego. Był włączony aktywnie w jego prace a szczególnie w prace Komisji Historycznej oraz w zespole redakcyjnym Biuletynu Informacyjnego Okręgu. Współpracował z Zarządem Okręgu przy budowie Panteonu Narodowego Żołnierzy AK Polskich Kresów Wschodnich oraz wystawy pt. Obszar Lwowski ZWZ-AK w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie. Przez szereg lat pełnił funkcję Prezesa Środowiska Żołnierzy AK Obszaru Lwowskiego im. „Orląt Lwowskich” w Krakowie. |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | Równocześnie w czasie działalności w AK brał udział w organizacji młodzieżowej Stronnictwa Narodowego, gdzie przeszedł „szkolenie ideologiczne”. W organizacji „Wyzwoleni” działał w grupie Eugeniusza Jamrozika. Zostaje przyjęty do NOW pod pseudonimem „Jasiński”. |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Od 1940 r. działa w ZWZ, gdzie zbierał broń w rejonie ul. Zielonej i Cmentarza Łyczakowskiego. Po pierwszych aresztowaniach nastąpiła utrata łączności i związał się z organizacją „Wyzwoleni”. Od 14.02.1942 r. został skierowany do plutonu „Rysia” Lwów-Śródmieście i walczył tam do 1944 r. Odbywa tam szkolenie, kolportuje prasę podziemną i wywiadowczą oraz uczestniczy w kilkuosobowych patrolach, które zdobyły broń od pojedynczych żołnierzy niemieckich. Brał także udział w akcjach „małego sabotażu” rozwieszając naklejki z okazji polskich świąt na murach. Został redaktorem konspiracyjnych „Orląt” od 11.1943 r. W latach 1943-1944 ukończył kurs podchorążych. Prowadził nasłuch radiowy, pisał notatki i artykuły, zajmował się powielaniem numerów (na poddaszu lub w klasztorze bernardynów). |
Data zaprzysiężenia: | 1941-09-06 |
Czasookres: | 1940-00-00 - 1945-12-22 |
Pełnione funkcje: | Redaktor Kolporter Kierownik działu prasowego w Wydziale Propagandy Komendy Okręgu Lwowskiego NOW od 09.1945 r. |
Oddział względnie pion organizacyjny: | BIP |
Okręg: | Okręg Lwów |
Przydział: | Okręg AK Lwów, Podziemie Narodowe |
Inspektorat Lwów-Miasto | |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | Od 11.1944 r. do 22.12.1945 r. brał udział w konspiracji w Sekcji Młodzieżowej SN, początkowo skupiali się na kolportażu. W organizacji „NIE” współpracował z porucznikiem Bernardem Grzywaczem ps. „Marek”. Pracował jednocześnie w wydziale propagandy NOW, gdzie sporządzał nasłuch radiowy dla podziemnego „Słowa Polskiego”, a po aresztowaniu kilku kolejnych redaktorów przyjęty w 1945 r. do redagowania pisma. 23.12.1945 r. z powodu zagrożenia aresztowaniem nielegalnie wyjeżdża do Polski. W Krakowie po skontaktowaniu się przez Zbigniewa Nowosada ps. „Pękala” z konspiracją obejmuje funkcję kierownika Wydziału Młodzieżowego Komitetu Ziem Wschodnich oraz kierownika propagandy organizacji młodzieży akademickiej „Młodzież Wielkiej Polski- Młodzieży Wszechpolskiej”. Ma także udział w redagowaniu pisma „Biuletynu Kresowiaków” i „Młodej Polski”. |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | Od 23.07.1944 do 27.07.1944 r. bierze udział w akcji „Burza”. W lipcu gdy armia sowiecka podeszła pod Lwów i rozpoczęły się walki o miasto. Pluton „Rysia”, do którego należał, obsadził i uchronił od wysadzenia Pocztę Główną. |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | Jan Sura „Szczepan” – brat, żołnierz AK. Maria Sura – bratowa, żołnierz AK. |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Aresztowany 03.05.1946 r. w Krakowie za udział w demonstracji studenckiej, przetrzymywany w areszcie UB przez miesiąc. Został zwolniony z powodu braku dowodów. 03.12.1946 r. aresztowany w Krakowie przez UB za działalność w Komitecie Ziem Wschodnich, który prowadził działalność propagandową na rzecz powrotu ziem wschodnich do Polski, oraz związku akademickim „Młodzieży Wszechpolskiej”. Przewieziony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, a później do więzienia mokotowskiego. Po 9 miesiącach śledztwa wyrokiem Sądu Wojskowego został skazany na 6 lat pozbawienia wolności, które później zmieniono, w wyniku amnestii, na 3 lata więzienia we Wronkach. Wyrok odbywał od 03.12.1946 r. do 03.12.1949 r. Wyrok został unieważniony wyrokiem Sądu Wojewódzkiego z 19.06.1995 r.
|
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Krzyż Armii Krajowej (22.05.1984 r.) Medal Wojska (trzykrotnie, 15.08.1948 r.) Krzyż Kampanii Wrześniowej (15.08.1985 r.) Krzyż Drugiej Obrony Lwowa (22.12.1981 r.) Złoty Krzyż Zasługi (11.01.2005 r.) Weteran Walk o Niepodległość Pamiątkowa Odznaka Akcji „Burza” Pamiątkowa Odznaka Żołnierz Kresowy Armii Krajowej |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | „Cracovia Leopolis”, nr 02, Kraków 1996, s. 7; ŚZŻAK Okręg Lwów (Kraków), teczka osobowa Konrada Sury; Węgierski J., Lwowska konspiracja narodowa i katolicka 1939-1947, Kraków 1994, s. 112, 158, 178, 185, 198, 206-208, 213, 230, 313; „Wewnętrzny Biuletyn Informacyjny ŚZŻAK Obszaru Lwowskiego im. Orląt Lwowskich”, 2012, nr 9, s. 5; „Zeszyty Historyczne”, ŚZŻAK, Oddział Gliwice 2001, nr 15, s. 4. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?