Mikołaj Sprudin
pseud. Szerszeń
| Dane osobowe | |
| Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | |
| Płeć: | mężczyzna |
| Data urodzenia: | 01.10.1923 |
| Miejsce urodzenia: | Stracza |
| Data śmierci: | 24.01.2015 |
| Miejsce śmierci: | |
| Miejsce pochówku: | Giżyck |
| Rodzice | |
| Imię ojca: | Mikołaj |
| Imię matki: | Maria |
| Nazwisko panieńskie matki: | Kurowska |
| Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
| Data: | |
| Starszeństwo: | |
| Organ nadający: | |
| Wykształcenie cywilne | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | W latach 1956-1958 studiował zaocznie w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. |
| Służba wojskowa | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Miejsce pracy | |
| Przed wojną: | |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | Po powrocie do Polski w 1946r. zamieszkał w Łodzi,gdzie rozpoczął pracę w Polskiej Kronice Filmowej na stanowisku samodzielnego operatora.Po wyjściu z więzienia w 1953r. powrócił do pracy w kinematografii. W latach 1956-1958 studiował zaocznie w Państwowej wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Rok po zakończeniu nauki zadebiutował jako operator filmów fabularnych. Był autorem zdjęć do 29 polskich filmów fabularnych, m.in. do II części “Czterech pancernych i psa”. |
| Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
| Przed wojną: | Jego pasją był film. W 1941r. rozpoczął pracę w kinematografii jako asystent kroniki filmowej Litewskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej w Kownie. |
| W czasie wojny: | |
| Po wojnie: | |
| Działalność w ruchu kombatanckim | |
| Opis działań: | |
| Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
| Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
| Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
| Działalność: | Należał do siatki konspiracyjnej Oddziału Partyzanckiego “Kmicica” wokół Dobrzynia. |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | OP "Kmicica" |
| Okręg: | Okręg Wilno |
| Przydział: | Wileńskie Brygady Armii Krajowej |
| 5 Wileńska Brygada Armii Krajowej | |
| Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
| Działalność: | |
| Data zaprzysiężenia: | |
| Czasookres: | |
| Pełnione funkcje: | |
| Oddział względnie pion organizacyjny: | |
| Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
| Opis działań: | Po powrocie do Polski w 1946r. zamieszkał w Łodzi,gdzie rozpoczął pracę w Polskiej Kronice Filmowej na stanowisku samodzielnego operatora. Jeszcze w tym samym roku przeprowadził się do Sopotu. Mieszkał przy ul. Mickiewicza 27. Tu nawiązał kontakt z partyzantami wileńskimi, którzy przebywali na terenie Pomorza. Wykonywał zdjęcia do fałszywych dokumentów dla żołnierzy 5.Wileńskiej Brygady AK. |
| Udział w akcji "Burza" | |
| Opis działań: | W 1944r. wstąpił w szeregi 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej dowodzonej przez mjr. Zygmunta Sendzielarza “Łupaszkę”. Przyjął pseudonim “Szerszeń”. W oddziale pełnił m.in. rolę fotografa. Jego autorstwa są najsłynniejsze zdjęcia zgrupowania. |
| Konspiracyjni współpracownicy | |
| Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
| Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
| Służba w innych formacjach wojskowych | |
| Polskich: | |
| Niepolskich: | |
| Represje | |
| Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | |
| Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Został internowany przez NKWD w obozie w Kałudze, skąd przyjechał do Polski w 1946r. |
| Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | Został aresztowany 28.06.1948r. Przeszedł ciężkie śledztwo. Został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku na 7 lat więzienia. Mury zakładu karnego opuścił w 1953r. |
| Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
| Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
| Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
| Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Grunt-Mejer Z., Przed “Łupaszką” u “Kmicica”. Wileńszczyzna 1943, Warszawa – Kraków 2015, s. 63, 309. Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmieście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 56. |
| Ikonografia | |
| Ewentualne uwagi | |
| Fotografie | |
| Skany załączonych dokumentów | |
| Pobierz jako plik tekstowy | |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?
