Wasiłojć, Maria

Maria Wasiłojć

pseud. Mama

Dane osobowe
Nazwisko panieńskie:Wasiłojć
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:
Płeć:kobieta
Data urodzenia: 14.04.1905
Miejsce urodzenia:Omsk
Data śmierci:1985-05-02
Miejsce śmierci:Szczecin
Miejsce pochówku: cmentarz Centralny w Szczecinie
Rodzice
Imię ojca:Aleksy
Imię matki:Melania
Nazwisko panieńskie matki:Mudry
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

Nauczycielka

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:OP "Kmicica"
Okręg:Okręg Wilno
Przydział: Wileńskie Brygady Armii Krajowej
5 Wileńska Brygada Armii Krajowej
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:

Po zakończeniu II wojny światowej Maria zamieszkała w Sopocie, gdzie nawiązała kontakt z przebywającymi tam konspiratorami wileńskimi. Jej mieszkanie przy ul. Grunwaldzkiej 25 stanowiło punkt kontaktowy dla patrolu ppor. Feliksa Selmanowicza “Zagończyka”.

Udział w akcji "Burza"
Opis działań:

W 1943r. pomagała w oddziale Antoniego Burzyńskiego “Kmicica”, zajmując się kuchnią i wyżywieniem partyzantów. Do powyższego zgrupowania należał mąż Marii Wiktor oraz córka Janina. Podczas likwidacji oddziału “Kmicica” przez Sowietów Marii wraz z mężem i córką udało się zbiec. Wszyscy wrócili do służby jesienią 1943r. w strukturach 5. Wileńskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza “Łupaszki”.

 

Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:

Wiktor Wasiłojć “Tata” – mąż

Janina Wasiłojć “Jachna” – córka

Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:
Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa

Została aresztowana w Szczecinie przez funkcjonariuszy UB 26.08.1948r. w ramach ogólnopolskiej “Akcji X” wymierzonej w polskie podziemie niepodległościowe z Wilna. Zwolniono ją z więzienia 24.03.1949r. z powodu braku dostatecznych dowodów winy.

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Grunt-Mejer Z., Przed “Łupaszką” u “Kmicica”. Wileńszczyzna 1943, Warszawa – Kraków 2015, s. 80, 130, 290, 299;

Oddział Partyzantów Polskich “Kmicica” nad Naroczą w 1943 r. we wspomnieniach żołnierzy i działaczy organizacji terenowej, (oprac.) Bednarczuk L., “Zeszyty Historyczne WiN-u”, 2004, r. XIII, nr 22, s. 91;

Szewieliński W., U Kmicica i Łupaszki. Wspomnienia “Zawiszy” z oddziału “Kmicica” i 5 Wieleńskiej Brygady AK legendarnego Zygmunta Szendzielarza “Łupaszki”, Warszawa-Kraków 2015, s. 226, 240.

Śladami żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej po Trójmeście, red. I. Brzezińska, Gdańsk 2023, s. 67-68.

Ikonografia
Ewentualne uwagi
Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?