Koprowski, Franciszek

Franciszek Koprowski

pseud. Dąb, Konar

Dane osobowe
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie:Jan Zapolski
Płeć:mężczyzna
Data urodzenia: 1895-10-11
Miejsce urodzenia:Berkenek
Data śmierci:1967-06-02
Miejsce śmierci:Warszawa
Miejsce pochówku: Zerzeń
Rodzice
Imię ojca:
Imię matki:
Nazwisko panieńskie matki:
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: porucznik
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: major
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie:
Data:
Starszeństwo:
Organ nadający:
Wykształcenie cywilne
Przed wojną:

Uczęszczał do szkoły ogrodniczo-rolniczej w Berlinie.

Po wojnie polsko-bolszewickiej rozpoczął naukę w ramach kursów maturalnych w Wilnie. Ukończył 6 klas gimnazjum oraz kurs w Centralnej Szkole Gimnastyki i Sportu w Poznaniu.

W czasie wojny:
Po wojnie:
Służba wojskowa
Przed wojną:

W 1913 r. odbył obowiązkową służbę wojskową. W tym samym czasie ukończył szkołę podoficerów jazdy w Toruniu.

Wziął udział w I wojnie światowej. Walczył na froncie francuskim w 1 Pułku Ułanów Bawarskich. W 1915 podczas walki na froncie wschodnim dostał się do niewoli. Wrócił z niej w 1917 i trafił do niemieckiego wojska ponownie. Zdemobilizowany w 11.1918 r.

W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Służył w szeregach 21 pp. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 08.1920 r. został przeniesiony do 211 pułku ułanów Wileńskiej Brygady Jazdy i walczył z nim na froncie litewskim.

W 1925 przydzielony do 10 Pułku Ułanów Litewskich w Białymstoku. Następnie przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, gdzie objął stanowisko instruktora wychowania fizycznego, z czasem awansował na referenta wychowania fizycznego i zajmował się nadzorowaniem tego kierunku szkolenia oficerów we wszystkich szkołach i kursach szkolenia kawalerii.

Poza zawodową służbą w kawalerii pracował w polskim wywiadzie wojskowym w ekspozyturze nr 3 w Bydgoszczy oddziału II sztabu NW. Kierował wywiadowczym odcinkiem Opole.

W czasie wojny:

W momencie wybuchu II wojny światowej znajdował się w Kopenhadze. Stamtąd udał się do Francji i po skontaktowaniu się z polskimi władzami wojskowymi został dowódcą batalionu administracyjnego w Coëtquidan.

Po upadku Francji trafił do Wielkiej Brytanii i tam został włączony do 14 pułku ułanów. Następnie pełnił funkcję instruktora kursów szkoleniowych organizowanych z inicjatywy VI sztabu. Był pierwszym polskim dowódcą kursu cichociemnych w Briggens nieopodal Londynu. Zgłosił się do walki w kraju i odbył odpowiednie przeszkolenie. Zrzucony z 13/14 III 1943 koło Końskich na terenie placówki “Żbik”. Po aklimatyzacji w stolicy przydzielony do wywiadu ofensywnego II KG AK do siatki wywiadowczej WW-72.

Po wojnie:
Miejsce pracy
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:

Pracował jako trener szermierki w WKS “Legia” w Warszawie. Od 1958 r. prowadził gospodarstwo ogrodnicze w Zerzeniu.

Działalność społeczna, związkowa i polityczna
Przed wojną:
W czasie wojny:
Po wojnie:
Działalność w ruchu kombatanckim
Opis działań:

ZBoWiD, z jego ramienia działał jako członek komisji weryfikacyjnej odznaczeniowej b. Okręgu Wileńskiego AK.

Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”:
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach
Działalność:

Cichociemny. Został zrzucony w nocy z 13/14.03.1943 r. Otrzymał przydział do Oddziału II Informacyjno-Wywidowczego Komendy Głównej AK w wileńskim ośrodku wywiadowczym  jako oficer referatu “Wschód”. Po ucieczce z więzienia gestapo służył w partyzantce jako żołnierz 3 Brygady “Szczerbca”. 19.03.1944 r. objął dowództwo 6 Wileńskiej Brygady AK, którą dowodził w operacji Ostra Brama.

Data zaprzysiężenia:1942-12-29
Czasookres:1943-04-00 - 1944-07-17
Pełnione funkcje:

Kierownik wileńskiego ośrodka wywiadowczego, dowódca brygady

Oddział względnie pion organizacyjny:6 WB AK
Okręg:Okręg Wilno
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami
Działalność:
Data zaprzysiężenia:
Czasookres:
Pełnione funkcje:
Oddział względnie pion organizacyjny:
Działalność w podziemiu antykomunistycznym:
Opis działań:
Udział w akcji "Burza"
Opis działań:

W ramach akcji “Burza” dowodził w operacji Ostra Brama.

Konspiracyjni współpracownicy
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy:
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację:
Służba w innych formacjach wojskowych
Polskich:

We Francji dowódca batalionu administracyjnego w Centrum Szkolenia Piechoty. W Wielkiej Brytanii  służył w 10. Brygadzie Kawalerii Pancernej, później praca instruktora na kursach Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza i  szkolenie wywiadowcze.

Niepolskich:
Represje
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

8.11.1943 r. zatrzymany przez Gestapo Po pierwszym przesłuchaniu próbował otruć się ukrytą w guziku dawką trucizny, jednak okazała się nieskuteczna. Ostatecznie załamał się w śledztwie, ale 13.11.1943 r. zdołał uciec. Po tym wydarzeniu został zawieszony w pracy dla wywiadu AK.

Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów):

17.07.1945 został aresztowany przez NKWD, 18 miesięcy więziony w Wilnie, następnie w obozach w Ostaszkowie i Murszańsku w ZSRR. Do Polski powrócił 26.07.1948.

Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa
Ordery i odznaczenia
Lista odznaczeń

Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari V klasy,

Krzyż Walecznych (czterokrotnie),

Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,

Krzyż Partyzancki,

Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej.

Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK:
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki:
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej

Adamska J., Matusewicz S., Świda L., Miejsca bitew i mogiły żołnierzy Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej, Bydgoszcz 1996, s. 11.

Borodziewicz W., Szósta Wileńska Brygada AK, Warszawa 1992.

FOK, Archiwum Wschodnie, sygn. AW III/618.32.02;

Morelewski J. F., Pokolenie akowskie, Bydgoszcz 1995, s. 150, 155-157, 159, 171;

Potocki M., Między Dźwiną a Wilią. Wspomnienia dowódcy Wileńskiego Zgrupowania nr 2 AK, Warszawa-Kraków 2015, s. 151, 160, 172, 177, 190, 195.

Spis 6 Wileńskiej Brygady AK (maszynopis) Archiwum Muzeum Okręgu Wileńskiego AK w Łodzi “Wiano”.

Tochman K., Słownik biograficzny, Zwierzyniec – Rzeszów, 2000, s. 87-89.

Tucholski J., Cichociemni, Warszawa, 1985, s. 342.

Tucholski J., Cichociemni i spadochroniarze 1941-1956, Warszawa, 2009, s. 86, 101-104.
Słownik Polski Walczącej na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej. Bydgoszcz 1995. T 1, s. 155-157

Ikonografia
Ewentualne uwagi

Uprawiał kilka dyscyplin sportowych, był reprezentantem Polski w pięcioboju nowoczesnym na IX Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie. W tej dyscyplinie zdobywał medale mistrzostw Polski, w 1927 był mistrzem Polski. W 1921 roku zdobył tytuł mistrza Polski w czwórkach wioślarskich. Pojechał jako sędzia bokserski i wioślarski na berlińskie Igrzyska Olimpijskie w 1936 roku. Aktywnie działał w Pomorskim Okręgowym Związku Bokserskim, był także jednym z założycieli klubu sportowego Olimpia Grudziądz.

Fotografie
Skany załączonych dokumentów
Pobierz jako plik tekstowy

Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?