Andrzej Czaykowski
pseud. Garda
Dane osobowe | |
Inne nazwiska w czasie okupacji lub po wojnie: | Aleksander Wasilewski, Tomasz Sulikowski, Witold Andrzej Sienkiewicz |
Płeć: | mężczyzna |
Data urodzenia: | 1912-02-07 |
Miejsce urodzenia: | Urdomino |
Data śmierci: | 1953-10-10 |
Miejsce śmierci: | Warszawa |
Miejsce pochówku: | nieznane, symboliczny grób na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w Kwaterze „Na Łączce” |
Rodzice | |
Imię ojca: | Witold |
Imię matki: | Halina |
Nazwisko panieńskie matki: | Przegonia-Kryńska |
Stopień wojskowy uzyskany przed II wojną światową: | podporucznik |
Data: | 1934-08-15 |
Starszeństwo: | ze starszeństwem |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany w konspiracji: | major |
Data: | 1944-10-01 |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Stopień wojskowy uzyskany po wojnie: | |
Data: | |
Starszeństwo: | |
Organ nadający: | |
Wykształcenie cywilne | |
Przed wojną: | Od 1922 r. uczył się w Gimnazjum im. Władysława IV, a następnie w Gimnazjum im. J. Lelewela oraz w Gimnazjum w Kutnie. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Służba wojskowa | |
Przed wojną: | W latach 1929-1932 służył w Korpusie Kadetów nr 1 we Lwowie. W latach 1932-1934 uczył się w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Od 1934 r. w 1 Pułku Ułanów Krechowieckich im. płk. B.Mościckiego w Augustowie, gdzie pełnił funkcję dowódcy plutonu w 3 szwadronie. |
W czasie wojny: | W czasie wojny obronnej na stanowisk dowódcy plutonu łączności w 1 Pułku Ułanów wchodzącym w skład Suwalskiej Brygady Kawalerii. 13 września uniknął rozbicia i razem z plutonem dotarł do ośrodka zapasowego pułku w Wołkowysku. Tam wszedł w skład 2 szwadronu. Po ataku armii sowieckiej dotarł z oddziałem do granicy litewskiej. Został internowany w Olicie i Rakiszkach, skąd uciekł 28 grudnia i przedostał się do Kowna, a następnie do Wilna. Od maja 1943 r. w Glasgow rozpoczął szkolenie cichociemnych. Został przeszkolony na kursach ze specjalnością w dywersji i odbiorze zrzutów. Zaprzysiężony 3 września 1943 r. Zrzucony do okupowanego kraju w nocy z 16 na 17 kwietnia 1944 r. |
Po wojnie: | Zdemobilizowany 25 lipca 1947 r. |
Miejsce pracy | |
Przed wojną: | W latach 1932-1934 r. podczas nauki w Szkole Podchorążych redagował pismo “Tętent”. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | Od 1949 r. podczas pobytu w Londynie pracował przy odnawianiu mebli. |
Działalność społeczna, związkowa i polityczna | |
Przed wojną: | Podczas nauki w gimnazjum w Kutnie założył drużynę harcerską. |
W czasie wojny: | |
Po wojnie: | |
Działalność w ruchu kombatanckim | |
Opis działań: | Od 1947 r. w Londynie działał w Zarządzie Stowarzyszenia Polskich Kombatantów jako członek a następnie jako wiceprezes oddziału na Anglię. |
Przynależność i udział w pracach innych organizacji i instytucji podziemnych | |
Przed scaleniem i wstąpieniem do ZWZ-AK, jak i „równolegle”: | |
Przynależność do ZWZ-AK na Kresach | |
Działalność: | Po ucieczce z obozu internowania dotarł do Kowna skąd wyjechał do Wilna. Włączył się w prace konspiracyjną w ramach ZWZ. 11 lutego 1940 r. jako łącznik wyruszył z Wilna w kierunku Warszawy. Po drodze został aresztowany. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | 1940-00-00 - 1941-02-11 |
Pełnione funkcje: | Łącznik |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Okręg: | Okręg Wilno |
Przydział: | Okręg Wilno ZWZ (1941-1942) |
Przynależność do ZWZ-AK poza Kresami | |
Działalność: | Po skoku w kwietniu 1944 r. został przydzielony do Oddziału V Sztabu Komendy Głównej AK. Pełnił funkcję oficera operacyjnego Komórki Przerzutów Powietrznych “M II-Grad”, od lipca 1944 r. w Oddziale I. Brał udział w Powstaniu Warszawskim jako zastępca dowódcy 2 batalionu w Pułku “Baszta”. 19-21 sierpnia 1944 r. zorganizował batalion “Ryś”, którym dowodził. Ze swoim oddziałem walczył na Mokotowie i Sielcach. Następnie był zastępcą dowódcy połączonych batalionów “Oaza-Ryś”. Po upadku powstania wyszedł z Warszawy, skąd dotarł do Milanówka i nawiązał kontakt z Oddziałem I Obszaru Zachodniego AK, nad którym objął dowództwo. W grudniu wszedł w skład odtworzonej Komendy Głównej AK, działał w Komórce Przerzutów Powietrznych “Syrena”, a następnie w Oddziale III. |
Data zaprzysiężenia: | |
Czasookres: | |
Pełnione funkcje: | |
Oddział względnie pion organizacyjny: | |
Działalność w podziemiu antykomunistycznym: | |
Opis działań: | |
Udział w akcji "Burza" | |
Opis działań: | |
Konspiracyjni współpracownicy | |
Przełożeni, podwładni i organizacyjni koledzy: | |
Członkowie rodziny zaangażowani w konspirację: | |
Służba w innych formacjach wojskowych | |
Polskich: | Po opuszczeniu łagru i nawiązaniu kontaktu z polskim oficerem łącznikowym skierowany został do Buzułuku. W połowie listopada 1941 r. rozpoczął służbę w w Armii Polskiej, przydzielony do pełnienia obowiązków dowódcy plutonu w szwadronie przybocznym Dowódcy Armii. W grudniu 1942 r. wyjechał do Bagdadu skąd po wielu przesiadkach w maju 1943 r. dotarł do Glasgow. Pod koniec czerwca 1945 r. dotarł do II Korpusu w Neapolu. Służył w 12 Pułku Ułanów Podolskich i 3 Dywizji Strzelców Karpackich oraz w 2 Dywizji Pancernej. Od lutego 1946 r. był zastępcą dowódcy pułku. |
Niepolskich: | |
Represje | |
Represje stosowane przez Niemców (pobyt w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | 28 grudnia 1944 r. został aresztowany przez gestapo w Częstochowie. Przewieziony do więzienia w Tomaszowie Mazowieckim, a stamtąd do Montelupich w Krakowie. W styczniu 1945 r. ewakuowany do obozu Gross-Rosen, a w lutym do Dory. 11 kwietnia 1945 r. uwolniony przez wojska amerykańskie. |
Represje stosowane przez Związek Sowiecki (pobyt w sowieckich więzieniach i łagrach - daty i miejsce, nazwiska współwięźniów): | Aresztowany 13 lutego 1941 r. podczas przekraczania granicy litewsko-sowieckiej w okolicach Oszmiany. Otrzymał wyrok 5 lat łagrów i został skierowany do obozów roboczych Kargopol położonych na południe od Archangielska. 15 października 1941 r. na mocy układu Sikorski-Majski został zwolniony. |
Represje ze strony polskiego komunistycznego aparatu bezpieczeństwa | 29 lipca 1949 r. przyleciał do Polski pod nazwiskiem Tomasz Sulikowski z zamiarem pracy na rzecz rządu emigracyjnego w Londynie. Aresztowany 13 sierpnia 1951 r. w Krakowie. 17 sierpnia przyjęty w więzieniu śledczym na Mokotowie. Skazany na karę śmierci pod fałszywym zarzutem prowadzenia działalności wywiadowczej na rzecz Wielkiej Brytanii. Wyrok wykonano 10 października 1953 r. w więzieniu mokotowskim. Miejsce pochówku nieznane. |
Ordery i odznaczenia | |
Lista odznaczeń | Virtuti Militari 5 klasy |
Autorstwo wspomnień, relacji, pamiętników, dzieł literackich, opracowań naukowych, działalność redakcyjna | |
Poświęconych historii a w szczególności ZWZ-AK: | |
Poświęconych innym dziedzinom nauki i sztuki lub publicystyki: | |
Źródła archiwalne i literatura do noty biograficznej | Tochman K.A., Słownik biograficzny cichociemnych, t. 1, Oleśnica 1994, s. 32-34. |
Ikonografia | |
Ewentualne uwagi | |
Fotografie | |
Skany załączonych dokumentów | |
Pobierz jako plik tekstowy |
Chcesz zgłosić uwagę do biogramu?